اثربخشی آموزش مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر تنظیم شناختی هیجان و انعطاف‌پذیری شناختی مادران کودکان با ناتوانی‌های یادگیری

Abstract

هدف از پژوهش حاضر، اثربخشی آموزش مبتنی بر ذهن­آگاهی بر ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تنظیم شناختی هیجان و انعطاف­پذیری شناختی مادران کودکان با اختلال یادگیری ویژه بود.طرح این مطالعه، از نوع آزمایشی با پیش­آزمون- پس‌آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه مادران (320 مادر) دانش­آموزان سوم تا پنجم مراجعه‌کننده به مراکز ناتوانی‌های یادگیری شهر ارومیه در سال تحصیلی 96-1395 بود. از میان آن‌ها 30 نفر با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 15 نفر) به‌صورت تصادفی جایگزین شدند. گروه آزمایش، برنامه درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی را در طی هشت جلسه یک‌و‌نیم ساعته دریافت کردند. در این پژوهش از پرسشنامه‌های تنظیم شناختی هیجان (CERQ) و انعطاف­پذیری شناختی (CFI) استفاده شد که توسط پژوهشگر به‌عنوان پس‌آزمون در اختیار مادران قرار گرفت و داده‌های این مطالعه با استفاده از روش تحلیل کوواریانس در نرم‌افزار 22-Spss تحلیل شد. نتایج نشان داد که مداخله مبتنی بر ذهن‌آگاهی موجب کاهش هیجانات منفی (05/0P<)، و افزایش هیجانات مثبت (05/0P<) در مادران کودکان با اختلال یادگیری ویژه شده است. همچنین، یافته‌ها نشان داد که برنامه مبتنی بر ذهن‌آگاهی موجب افزایش انعطاف‌پذیری شناختی (05/0P<) در مادران کودکان با اختلال یادگیری ویژه شده است و بین گروه آزمایش و کنترل تفاوت معناداری از لحاظ متغیرهای مذکور وجود دارد. براساس یافته‌ها می‌توان نتیجه گرفت، برنامه مبتنی بر ذهن‌آگاهی، موجب کاهش مشکلات روان‌شناختی و افزایش سلامت روان در مادران کودکان با اختلال یادگیری ویژه می‌شود.