تحلیل عوامل اجتماعی و جغرافیایی مؤثر بر پدیده سرقت در شهرستان بندرعباس

Abstract

زمینه و هدف: ورود مهاجران داخلی و خارجی از یک‌سو و همچنین توسعه شهر از سوی دیگر، باعث گسترش محله‌های حاشیه‌نشین در شهر بندرعباس شده‌اند. این عوامل باعث گردید تا محلات شهر بندرعباس پایداری خود را از دست بدهند و به محلات مسئله‌دار شهری تبدیل شوند. چنین شرایطی زمینه را برای جرایم مختلف اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی از جمله سرقت مهیا کرده است. روش‌شناسی: روش پژوهش به‌صورت پیمایش، از نوع همبستگی است و از روش کتابخانه‌ای و بازخوانی پرونده‌های وقوع سرقت‌های شایع در سال 94 در شهرستان بندرعباس انجام‌شده است. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان از بین پرونده‌های سرقت محاسبه گردید که تعداد 351 پرونده‌های سرقت مورد برآورد و محاسبه گردید. برای ارزیابی روایی داده‌ها از فن تحلیل عاملی استفاده‌شده است. یافته‌ها: با توجه به مقادیر به‌دست‌آمده از ضریب همبستگی پیرسون، با سطح معناداری ( 001/0) و با احتمال صحت 9/99درصد ارتباط بسیار قوی بین «سرقت در شهرستان بندرعباس» و متغیر‌ مستقل مؤلفه‌های اجتماعی تأثیرگذار وجود دارد. همچنین یافته‌های به‌دست‌ آمده از آزمون رگرسیون چندگانه، نشان‌دهنده این واقعیت است، تأثیر گروه همسالان، خانواده، فقر و بیکاری، مهاجرت، محله زندگی و تحصیلات» به ترتیب تأثیرگذاری با مقدار بتا (45./)، (31./)، (20./)، (16./)، (15./)، (13./) در سطح عالی با (احتمال صحت 9/99 درصد) بیشترین میزان جرم سرقت‌ را تبیین نمودند. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که فقر فرهنگی، نقش اساسی در ایجاد جرم دارد و غالب مجرمان بی‌سواد بوده و در اثر فقدان امکانات رشد فکری، برای پیشرفت و ترقی خود از شیوه‌های دیگر فرهنگی مانند توانمندی‌های جسمی بهره جسته‌اند. وجود بیکاری و فقر باعث ایجاد یک رابطه معنادار بین شرایط اقتصادی فرد مرتکب به سرقت شده است. نتایج نشان داد هر چه خاستگاه سارق، آلوده‌تر و جرم‌خیزتر باشد، احتمال انجام سرقت توسط وی بیشتر است.