علل اقتصادی خودکشی (مطالعه موردی اقتصاد ایران)

Abstract

شواهد موجود در زمینه آمار خودکشی و اقدام به آن حاکی از روند رو به رشد این پدیده اجتماعی در قرن حاضر بوده که این امر خود زمینه را برای از بین رفتن نیروی انسانی و به عبارتی سرمایه انسانی ملل مختلف که بر اساس ادبیات موجود در حوزه‌ی توسعه به عنوان عامل رشد و توسعه قلمداد می‌شود، فراهم می‌نماید. لذا، با توجه به نقش اساسی و محوری نیروی انسانی در روند توسعه کشورها، بررسی علل اقدام به خودکشی حائز اهمیت می‌باشد. علوم مختلف در حوزه علوم انسانی از جمله اقتصاد با توجه به حوزه‌ی خود اقدام به بررسی عوامل موثر بر این پدیده نموده و راهکارهایی را برای مقابله با آن ارائه داده‌اند. عوامل اقتصادی از جمله مهم‌ترین عواملی تلقی می‌شود که تأثیر آنها بر خودکشی در اکثر مطالعات صورت گرفته در این حوزه مورد تأیید قرار گرفته است. با توجه به اهمیت این موضوع و نبود مطالعه‌ای با رویکرد اقتصادی در بررسی علل اقتصادی خودکشی در کشور، مطالعه حاضر با استفاده از داده‌های تلفیقی برای دوره زمانی 1379 تا 1389 و به تفکیک استان‌های کشور و بکارگیری روش رگرسیونی داده‌های تابلویی به بررسی تأثیر عوامل نرخ بیکاری، میزان نابرابری درآمدی، صنعتی شدن و رشد جمعیت بر اقدام به خودکشی در کشور پرداخته است. نتایج حاکی از آن است که میان نرخ بیکاری، میزان نابرابری درآمدی و صنعتی شدن با اقدام به خودکشی در کشور رابطه‌ی مثبت و معنی‌داری برقرار می‌باشد. اما اثر رشد جمعیت بر متغیر اقدام به خودکشی بی‌معنی بوده است. از این رو، تلاش در جهت کاهش میزان بیکاری و نابرابری درآمدی می‌تواند نقش به سزایی در کاهش اقدام به خودکشی داشته باشد. همچنین، در کنار توجه به صنعتی‌تر شدن کشور، لزوم توجه به پدیده‌های نامطلوب اجتماعی که می‌تواند متأثر از جامعه صنعتی باشد، احساس می شود.