مطالعه صفات فیزیولوژیک گیاه دارویی مرزنجوش یک ساله (Origanum majorana) در پاسخ به عنصر روی در شرایط تنش خشکی

Abstract

به‌منظور بررسی واکنش فیزیولوژیکی گیاه دارویی مرزنجوش (Origanum majorana) به عنصر روی در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در سال 1393 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه هرمزگان اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل سطوح مختلف تنش خشکی (رطوبت خاک معادل 50، 75 و 100% ظرفیت زراعی) محلول‌پاشی کود روی (غلظت­های 0، 1 و 3 در هزار) بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تنش خشکی اثر معنی­داری بر تمام صفات به‌غیراز درصد اسانس داشته و تیمار کود روی در تمام صفات اندازه­گیری شده به‌غیراز کلروفیل a و آنزیم کاتالاز اثر معنی­داری داشته است. اثر متقابل روی و تنش خشکی بر میزان کلروفیل a، b، کل، میزان آنتوسیانین و درصد اسانس معنی‌دار بود. اعمال تنش معادل 75% ظرفیت زراعی موجب افزایش کلروفیل a، b و کل گردید درحالی‌که تنش 50% ظرفیت زراعی موجب افزایش میزان کاروتنوئید، قند محلول، آنتوسیانین و آنزیم کاتالاز گردید. محلول ­پاشی غلظت سه در هزار روی موجب افزایش میزان کلروفیل b و کل و محلول ­پاشی غلظت یک در هزار روی نیز موجب افزایش میزان قند محلول و درصد اسانس گردید. در شرایط تنش 75 و 100% ظرفیت زراعی، محلول­پاشی یک در هزار روی موجب افزایش میزان کلروفیل a، b، میزان آنتوسیانین و درصد اسانس شد. هرچند در این آزمایش آنزیم کاتالاز تحت تأثیر تیمارهای روی قرار نگرفت اما محلول‌ پاشی با غلظت‌ پایین روی از طریق افزایش بیوسنتز کلروفیل، کارتنوئید، آنتوسیانین و قند محلول باعث افزایش تحمل گیاه مرزنجوش و درنتیجه بهبود شرایط رشدی این گیاه در شرایط تنش خشکی شد.