گزارش علمی کوتاه: بررسی اثر شوری بر جوانه زنی بذر استبرق Calotropi procera L.))

Abstract

گونه استبرق (Calotropis procer) یک درختچه دائمی سازگار با مناطق خشک است که به طور وسیعی در عملیات احیاء مناطق بیابانی مورد استفاده قرار می­گیرد. بذر استبرق در شرایط طبیعی از جوانه­ زنی کمی برخوردار است. جوانه ­زنی بذر و استقرار گیاهچه یک مرحله بحرانی برای بقای گیاه می­باشد. به منظور بررسی تاثیر عامل شوری بر جوانه­زنی بذر استبرق، آزمایش جوانه­زنی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با آرایش فاکتوریل درچهار تکرار انجام شد، که در آن عامل شوری (دو نمک کلرید سدیم و کلرید کلسیم به نسبت 5 به 1) در پنج سطح (صفر، 0/01- ، 0/05- ، 0/1 - ، 0/15- مگا پاسکال) بود و در سطوح بدون پیش تیمار و با پیش تیمار آزمایش گردید. شوری (کلرید سدیم) تاثیر بسیار معنی­داری بر درصد جوانه­زنی داشت. با افزایش شوری، درصد و سرعت جوانه­ زنی و طول گیاهچه کاهش یافت. درصد جوانه ­زنی بذر استبرق در سطح شاهد بدون نمک 99 درصد و در سطح شوری 0/01- مگا پاسکال 80 درصد و در سطح شوری 0/05- مگا پاسکال 55 درصد بود و با افزایش نمک به تدریج درسطح شوری 0/1- و 0/15- مگا پاسکال به صفر رسید. پیش تیمار با کلرید سدیم و کلرید کلسیم (0/1- مگا پاسکال) در مدت چهار روز تاثیر بسیار معنی ­داری بر درصد جوانه ­زنی داشت. پیش تیمار مخصوصاً در 0/05- مگاپاسکال سرعت جوانه­ زنی و طول گیاهچه را افزایش داد، اما با کاهش پتانسیل اسمزی کلیه صفات جوانه ­زنی کاهش یافت.