مدل تحلیل مسیر روابط میان انسجام و انعطاف‌پذیری خانواده، تاب‌آوری و سلامت روانی دانشجویان

Abstract

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه‌ای تاب‌آوری در رابطۀ میان انسجام و انعطاف‌پذیری خانواده با سلامت روانی دانشجویان در قالب یک مدل علی انجام گرفت. جامعۀ آماری این پژوهش شامل کلیۀ دانشجویان دوره کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات کرمانشاه در سال تحصیلی 93-1392 بود که از میان آن‌ها تعداد 303 نفر (150 دختر و 153 پسر) با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای به‌عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. برای اندازه‌گیری متغیرهای پژوهش، از مقیاس‌های انسجام خانواده سامانی، انعطاف‌پذیری خانواده شاکری، تاب‌آوری کانر و دیویدسون (CD-RISC) و سلامت عمومی گلدبرگ و هیلیر (GHQ-28) استفاده شد. مدل فرضی پژوهش از طریق مدل یابی معادلات ساختاری (SEM) با استفاده از رگرسیون چندگانه به شیوۀ متوالی هم‌زمان با بهره‌گیری از مراحل پیشنهادی بارون و کنی (1986) مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج برآمده از تحلیل مسیر بیانگر معنی‌داری نقش واسطه‌ای تاب‌آوری در رابطۀ میان انسجام و انعطاف‌پذیری خانواده و سلامت روانی دانشجویان بود. هم‌چنین شاخص‌های نیکویی برازش GFI، AGFI، RFI و RMSEA حاکی از برازندگی مطلوب مدل پیشنهادی و تطابق آن با داده‌های تجربی بود. بر اساس یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که کارکرد مطلوب خانواده از حیث انسجام و انعطاف‌پذیری، هم به‌صورت مستقیم و هم از طریق تقویت تاب‌آوری در فرزندان، می‌تواند نقش بسزایی در ارتقای سطح سلامت روانی اعضای خانواده داشته باشد.