چگونگی علم خداوند به اشیاء، از پیچیده‌ترین مسائل فلسفی است. فلاسفه مشاء با استناد به اصل علّیّت و از طریق صور مرتسمه به اثبات و تبیین علم خداوند پرداخته‌اند. فلاسفه اشراقی با تمسّک به احاطه قیّومی و اضافه اشراقی نور الانوار ...

مسأله اراده الهی جایگاه ویژه­ای در منظومه مباحث خداشناسی و انسان­شناسی دارد. محقق خویی در مباحث اصولی به واکاوی این مسأله در پرتو نظریه سلطنت نفس پرداخته است. از رهگذر این جستار، مشخص می­شود که به باور محقق خویی، مفهوم ...

ازآنجاکه وحی به پیامبران اختصاص داشته است، دست‌یابی به فهم حقیقت وحی برای دیگر انسان‌ها ناممکن است. به نظر می‌رسد حتی تبیین پیامبران نیز نمی‌تواند تصویری روشن از این پدیده را ارائه دهد و انسان معمولی از حقیقت وحی و عالم ...

در فلسفه اسلامی، تبیین نحوه پیدایش کثرات از حق‌تعالی، مراحلی را پیموده است. ابتدا در حکمت مشاء صحبت از عقول عشره و واسطه شدن ده عقل و نه فلک به صورت طولی میان حق‌تعالی و عالم جسمانی است. سپس سهروردی از عقول طولی و همچنین ...

باور حکمای مسلمان مانند فارابی و ابن‌سینا آن است که مشهورات به‌کار رفته در حکمت عملی، ریشه در واقعیت دارند و به همین دلیل در شمار مبادی حکمت عملی هستند. البته معنای این سخن آن نیست که همه این مشهورات بدیهی می‌باشند؛ زیرا ...

علت اعدادی به لحاظ وسعت کاربرد، از مهم‌ترین اقسام علل است. معدّ شیئی‌ است که زمینه‌ساز حصول معلول مادی است و بنا بر تحقیق معدوم شدن معد قبل از تحقق معلول، مقوم آن نیست. حقیقت علت اعدادی که ملاک معد دانستن یک شیء است، استعداد ...