وقف پول در فقه امامیه و مذاهب چهارگانه اهل‌سنت

Abstract

در متون اسلامی وقف پول بیشتر به عنوان «وقف درهم و دینار» بوده؛ زیرا پول در دوره‌‌های اولیه اسلامی، منحصر در همین دو مورد می‌‌شده است. تعریف ارائه شده از سوی فقها برای وقف، موجب شده تا وقف منحصر به اعیانی شود که انتفاع از آنها موجب تلف در آنها نباشد و نتیجه آنکه گسترش دایره وقف و تجهیز بسیاری از داراییها در غالب آن ناممکن شده است. امروزه با توجه به ماهیت اعتباری پولها، این سؤال مطرح می‌‌شود که آیا وقف پول مشروع است؟ در میان فقهای مذاهب امامیه و اهل‌‌سنت، برخی از فقیهان امامی، حنبلی و شافعی و اکثر فقهای حنفی وقف پول را جایز می‌‌دانند. همچنین عموم فقهای مالکی با وقف پول به طور مطلق موافق هستند. از ادله این فقها می‌توان به این موارد اشاره نمود: یکسان بودن حکم وقف با قرض و اجاره پول، وقف مالیت پول، عدم منافات بین وقف پول و بقای آن، بنای عقلا و اطلاق ادله و غیره. در این نوشتار به این ادله پرداخته می‌‌شود.