بررسی و تحلیل نقش و جایگاه دانش فقه در تمدن سازی

Abstract

در مسیر تحقق و تکامل اهداف انقلاب اسلامی، آنچه که به عنوان سرآمد و مقصود نهایی راه مشخص شده است، «تمدن اسلامی» می‌باشد. مقصودی که سرانجام آن، به پیاده سازی حقیقی اسلام ناب محمدی (ص) در زندگی فردی و اجتماعی بشریت، منجر می‌شود.<br /> در این پژوهش با روش «توصیفی، تحلیلی» به این نتیجه رسیدیم که فقه، با توجه به ویژگی پویایی و انطباق با زمان و مکان، ظرفیت تأسیس و تغذیه‌‌ی یک تمدن را دارد که به نظر می‌رسد برخلاف دیدگاه‌های سلبی و حداقلی، در یک نگاه جامع و حداکثری، تبیین کننده‌ی مسیر و راهی باشد که مسلمانان باید به عنوان راکب در آن طی طریق نمایند؛ و در کنار فقه اکبر که بیدار کننده‌ی روح کرامت انسانی است و اخلاق مداری و پایبندی به اعتقادات را می‌سازد، نقش تعیین کننده‌ای را در شناخت مسیر افراد جامعه، برای رسیدن به تمدن اسلامی، ایفا می‌کند.<br /> در حقیقت، فقه رسالتی را در قبال فرد و جامعه دنبال می‌کند که علاوه بر تبیین مسیر صحیح حرکت به سوی تمدن اسلامی، آموزه‌هایی را نیز برای تسهیل و تسریع روند این حرکت ارائه می‌دهد تا در صورتی که راکب صالح و مرکوب سالم باشد، تمدن اسلامی در جهت عملیاتی شدن، حرکت خواهد کرد.