مفهوم و مصداق بنی‌هاشم از منظر مذاهب فقهی

Abstract

چکیده<br /> بر اساس آیه هفتم سوره حشر قسمتی از خمس غنائم به ذوی‌القربی تعلق دارد. فارغ از اینکه همه بنی‌هاشم مصداق ذی‌القربی بدانیم یا برخی از آنان را، شناختن بنی‌هاشم و مصادیق آن ضروری است. در نظر مشهور علمای شیعه، بنی‌هاشم فقط به کسانی صدق می‌کند که از طرف پدر به هاشم منتسب باشند؛ اگرچه سید مرتضی و صاحب حدائق انتساب از طرف مادر را نیز کافی می‌دانند. از دیدگاه مذاهب اسلامی بنی‌هاشم شامل پنج بطن است: آل علی7، آل عقیل، آل جعفر، آل عباس و آل حارث؛ اما بین فقها و صاحب نظران مذاهب اسلامی اختلافات جزئی وجود دارد. شافعی‌ها وگروهی از امامیه و حنابله، بنی‌مطلب را با بنی‌هاشم مساوی می‌دانند؛ اما عده‌ای از مالکی‌ها فرزندان غالب بن‌فهر را از آل پیامبر قلمداد می‌کنند و گروهی از حنفی‌ها هم فقط آل پیامبر9 را مصداق بنی‌هاشم می‌دانند.