بررسی و تحلیل ظرفیت‌ها و دستاوردهای فرهنگی و اجتماعی ایران اسلامی در دوران دفاع مقدس

Abstract

برای تبیین نقش و جایگاه فرهنگی و اجتماعی دفاع مقدس که در هشت سال دفاع مقدس متبلور شد، بیش از هر چیز نیازمند بررسی درست ظرفیت‌های هشت سال دفاع مقدس هستیم. در این ارتباط، حرکت جدی تحقیقاتی و علمی پیرامون این موضوع صورت نگرفته و پرداختن به این موضوع ضروری و از جایگاه ویژه‌ای به نظر می‌رسد. می‌توان گفت که همین ظرفیت‌ها بود که این دفاع را تحت عنوان دفاع مقدس متبلور ساخت؛ چون ویژگی‌ها و ظرفیت‌های فرهنگی و اجتماعی آن با سایر جنگ‌ها متفاوت بود و بروز و بالفعل شدن همین ظرفیت‌ها بود که توانست این را دفاع را خدایی و مقدس نماید. گر چه علی‌رغم گذشت چند سال از پایان جنگ، این حرکت (بررسی این ظرفیت‌ها) کند بوده است، اما به هر حال این مهم به عنوان میراثی گران سنگ که توانست در تاریخ ایران اسلامی بی بدیل جلوه کند در ذهن ملت ایران باقی مانده است. می‌توان جهت حفظ و جلوگیری از نسیان و فراموشی این ظرفیت‌های بالفعل شده با برنامه‌ها و قالب‌های مختلف آن را برای نسل‌های جدید و آینده به نمایش گذاشت. چون با این اقدامات است که می‌تواند در جنگ نرم و فرهنگی دشمن در دوران نسل کنونی و آینده را با این ظرفیت‌ها جهت مقابله آشنا کرد. حال این تحقیق با توجه به اهمیت مسائل فوق و ضرورت بررسی این موضوع با روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از اسناد کتابخانه‌ای و استناد به سخنان بزرگان انقلاب اسلامی، مهم‌ترین ظرفیت‌ها و دستاوردهای (ظرفیت‌های بالفعل) فرهنگی و اجتماعی دوران دفاع مقدس را برشمرده و تحلیل نموده است. نتایج این بررسی نشان داده است که بسیاری از این ظرفیت‌های برشمرده شده حاصل وضعیت موجود در دوران دفاع مقدس بروز پیدا کرده و این ظرفیت‌ها در این دوران بالنده و به ظهور رسیده است که در تاریخ این ملت بی بدیل بوده است.