اثر بازدارندگی عصاره اکالیپتوس و اسطخدوس بر جوانه‌زنی سیب‌زمینی

Abstract

<strong>جوانه‌زنی، عامل حدود 12 تا 17 درصد ضایعات انباری سیب‌زمینی است. با وجود روش‌هایی کارآمد مانند کاربرد کلروپروفام برای کنترل جوانه‌زنی، نمایان شدن جنبه‌های مضر مصرف نگه‌دارنده‌های شیمیایی، و اقبال روز افزون مصرف ‌کنندگان به فرآورده‌های سالم، نیاز به ترکیبات طبیعی مهارکننده جوانه‌زنی را ضروری کرده است. بر این اساس، در این تحقیق از عصاره‌های اکالیپتوس و اسطوخدوس با غلظت‌های 0، 0.5، 1، 2، و 4 گرم در لیتر با توالی مصرف هر ماه یک‌بار برای کنترل جوانه‌زنی سیب‌زمینی‌ آگریا در مدت 6 ماه انبارداری استفاده شد. داده‌ها در طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار و در قالب آزمایش فاکتوریل در سطح آماری 5 درصد تجزیه و نشان داده شد که با افزایش غلظت عصاره‌ها تا 2 گرم در لیتر، جوانه‌زنی سیب‌زمینی‌های تیمار شده، نسبت به نمونه شاهد، به شکل معنی‌داری کاهش یافته است. افزایش غلظت عصاره‌ها اثر بیشتری نداشت. مصرف 0.5 گرم در لیتر عصاره‌ها تحریک جوانه‌زنی غده‌ها نسبت به تیمار شاهد را در پی داشت. با مصرف غلظت 2 گرم در لیتر عصاره اکالیپتوس و اسطوخدوس، جوانه‌زنی غده‌ها به­ترتیب 64 و 82 و وزن کلی جوانه‌ها 79 و 86 درصد کاهش یافت. بهترین تأثیر از عصاره ترکیبی اکالیپتوس به­ علاوه اسطوخدوس به ­دست آمد. کاربرد این تیمار، بیش از 90 درصد کاهش در هر دو ویژگی وزن جوانه و درصد جوانه‌زنی غده‌ها را به دنبال داشت. ارزیابی حسی نمونه‌های پخته و سرخ شدۀ سیب‌زمینی‌های تیمار شده با کلروپروفام (به عنوان تیمار متداول) و عصاره‌های ترکیبی اکالیپتوس و اسطوخدوس، اختلاف معنی‌داری را با یکدیگر نشان نداد، اما هر دو تیمار نسبت به شاهد امتیاز بیشتری از گروه ارزیاب دریافت کردند.</strong>