اثر اسانس‌ و عصاره‌های گزنه و نعنا فلفلی در جلوگیری از رشد قارچ آسپرژیلوس فلاووس و تولید آفلاتوکسین B1

Abstract

استفادهاز اسانس وعصاره­هایگیاهان داروییبه دلیلداشتنخواصدارویی،ضدقارچی،ضد باکتریاییوآنتی­اکسیدانی<br /> در صنایع دارویی، غذایی و خوراک دامروبهپیشرفتاست. به منظور ارزیابی اثر دو گیاه دارویی گزنه و نعنا فلفلی در جلوگیری از رشد میسلیومی و کاهش آفلاتوکسین قارچ <em>Aspergillus flavus</em> این پژوهش اجرا شد. تأثیر اسانس با <br /> غلظت­های 5/62، 125، 250، 500 و 1000 میلی­گرم در لیتر و عصاره­های آبی، اتانولی و اتانولی70 درصد (با غلظت 500، 1000،2000، 4000 و 6000 میلی­گرم در لیتر ­ (بر کاهش رشد قارچ <em>A. flavus</em>و آفلاتوکسین بهروش اختلاط با محیط کشت مایع بررسی شد. میزان آفلاتوکسین با استفاده از کروماتوگرافی لایه نازک با کارایی بالا ارزیابی شد. به کارگیری اسانس نعنا و گزنه در غلظت 1000میلی­گرم در لیتر به ترتیب 40/79 و30/53 درصد کاهش در وزن خشک قارچ و 25/88 و 3/57 درصد کاهش در میزان آفلاتوکسین تولیدی را به دنبال داشت. عصاره­های گیاه نعنا فلفلی در کاهش رشد میسلیومی قارچ و آفلاتوکسینکارآمدتر از عصاره­های گزنه بودند و بیشترین کاهش وزن خشک قارچ (25/95 درصد) و آفلاتوکسین تولیدی (58/89 درصد) در غلظت 6000 میلی­گرم در لیتر عصارة اتانولی نعنا فلفلی دیده شد. از سوی دیگر مشخص شد که اسانس و عصاره­های اتانولی و اتانولی 70 درصد هر دو گیاه، قادر به تجزیة قابل توجه آفلاتوکسین B1 محیط نیستند در حالی­که عصاره­های آبی گزنه و نعنا فلفلی در غلظت 4000 میلی­گرم در لیتر به ترتیب 15/87 و 1/56 درصد آفلاتوکسین B1 را کاهش دادند. بنابرایناسانس و عصاره­های نعنا فلفلی در مقایسه با اسانس و عصاره­های گزنه در کاهش رشد میسلیومی قارچ و آفلاتوکسین تولیدی کارآمدتر هستند. در این تحقیق عصارة آبی گزنه فعالیت تجزیه­کنندگی قوی آفلاتوکسین B1 را نشان داد که می­تواند کاندیدایی امیدبخش برای کاهش آفلاتوکسین معرفی شود.