تأثیر عملیات زیرشکنی خاک و دور آبیاری بر عملکرد ذرت دانه‌ای

Abstract

تراکم خاک که به مرور زمان و در اثر عوامل طبیعی و تردد ماشین ایجاد می‌شود از عوامل محدود کنندة عملکرد و رشد محصول است. برطرف کردن تراکم خاک در لایه­های زیرین با زیرشکنی خاک و تعیین دور مناسب آبیاری می­تواند به میزان قابل توجهی از کاهش عملکرد ذرت بکاهد و سوددهی و امکان توسعة بیشتر این گیاه زراعی را فراهم کند. به منظور مطالعه تأثیر دورهای آبیاری و زیرشکنی بر عملکرد ذرت، آزمایشی به صورت کرت‌های یک­بار خرد شده و در قالب طرح پایة بلوک­های کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی میاندوآب با بافت خاک لومی سیلتی به اجرا در آمد.دورهای آبیاری به عنوان فاکتور اصلی در سطوح 11، 14، 17، و 21 روز و تیمار زیرشکنی خاک به عنوان فاکتور فرعی در سطوح زیرشکنی به عمق‌های 55 و 45 سانتی متر و بدون زیرشکنی در سالهای 1378 و 1379 اجرا شد. برای ارزیابی تأثیر عوامل مورد مطالعه بر ذرت، صفات عملکرد، وزن هزار دانه، ASI، طول بلال، ارتفاع بوته، تعداد دانه در ردیف، و درصد پوشش سبز اندازه گیری شد.اثر دور آبیاری بر صفات عملکرد، طول بلال، ارتفاع بوته، تعداد دانه در ردیف و درصد پوشش سبز در سطح احتمال یک درصد معنی دار شده است. اثر زیرشکنی خاک بر صفات عملکرد، وزن هزار دانه و فاصلة زمانی ظهور گل تا گرده افشانی (ASI) در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار است. اثر متقابل دور آبیاری و زیرشکنی بر صفات وزن هزار دانه، طول بلال و ارتفاع بوته در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. تیمار آبیاری 11 روزه با 13 تن در هکتار بیشترین عملکرد را در بین تیمارهای آبیاری داشت و تیمار زیرشکنی خاک در عمق‌های 55 و 45 سانتیمتر با عملکردهای 4/11 و 3/11 تن در هکتار هر دو مشترکاً بهترین تیمار زیرشکنی خاک بودند.