اثر عصاره اتانولی برگ چندل و اکالیپتوس بر ظرفیت آنتی‌اکسیدانی، فعالیت آنزیمی و میزان مالون‌دی‌آلدهید میوه موز تازه

Abstract

<strong>زمینه مطالعاتی:</strong> استفاده از عصاره یا اسانس­های گیاهی می­تواند موجب بهبود شاخص­های بیوشیمیایی و افزایش عمرقفسه­ای میوه شود. <strong>هدف:</strong> این تحقیق به­منظور تعیین اثرات عصاره برگ چندل (<em>Rhizophora mucronata</em>) و اکالیپتوس (<em>Eucalyptus spp</em>.) روی فعالیت آنتی­اکسیدانی میوه موز انجام شد. <strong>روش­کار:</strong> میوه در مرحله سبز بالغ از یک باغ تجاری واقع در بخش زرآباد، شهرستان کنارک، استان سیستان و بلوچستان برداشت شد. میوه‌ها پس از انتقال به آزمایشگاه دانشگاه هرمزگان، ضدعفونی، شستشو و خشک شدن در دمای اتاق، با محلول‌های عصاره اتانولی برگ چندل و اکالیپتوس در سه غلظت صفر، 500 و 1000 میکروگرم/ لیتر به­مدت 10 دقیقه تیمار شدند. سپس میوه­ها در مدت­های صفر، 7، 14 و 21 روز در دمای 1± ºC 25 و رطوبت نسبی 80 تا 90% نگهداری شدند. <strong>نتایج:</strong> نتایج نشان داد میوه‌های تیمارشده در مقایسه با میوه‌های شاهد کیفیت بهتری داشتند. مؤثرترین تیمار در حفظ میزان فنل کل در میوه‌های تیمار شده با عصاره اکالیپتوس غلظت 1000 میکروگرم/ لیتر با مقدار 79/10 میلی‌گرم گالیک اسید/ 100 گرم وزن تازه و کمترین میزان مالون­دی‌آلدهید (29/0 نانو مول/ گرم وزن تازه)، در میوه‌های تیمار شده با عصاره اکالیپتوس غلظت 500 میکروگرم/ لیتر ثبت گردید در حالی‌که میزان مالون‌دی‌آلدهید در نمونه شاهد نسبت به این تیمار 7/51% بیشتر بود. همچنین بیشترین فعالیت آنزیمی پراکسیداز (72/7 واحد/ میلی‌لیتر/ دقیقه) در میوه‌های تیمار شده با عصاره چندل با غلظت 1000 میکروگرم/ لیتر و بالاترین فعالیت آنتی‌اکسیدانی (90/11%) و کمترین فعالیت آنزیمی پلی‌فنل‌ اکسیداز (22/11 واحد/ میلی‌لیتر/ دقیقه) در عصاره چندل با غلظت 500 میکروگرم/ لیتر مشاهده شد. این مطالعه نشان داد که عصاره‌های گیاهی استفاده شده در حفظ کیفیت بیوشیمیایی میوه موز به­واسطه کاهش سرعت مکانیسم‌های رسیدن، اثر قابل ملاحظه‌ای داشتند. همچنین کاربرد مواد زیستی و گیاهی به­دلیل ایمنی بالای سلامت در مقایسه با مواد شیمیایی، نزد مصرف­کننده پذیرش بهتری خواهد داشت.