فعالیت ضد قارچی و اثرات هم‌افزایی ترکیب اسانس‌های گیاهی آویشن، دارچین، رزماری و مرزنجوش برعلیه قارچ‌های مولد فساد در میوه سیب

Abstract

<strong>زمینه مطالعاتی:</strong> استفاده از ترکیب برخی از اسانس های گیاهی می تواند منجر به تشدید فعالیت ضدقارچی آن‌ها علیه قارچ های مولد فساد در میوه ها شود. <strong>هدف:</strong> این مطالعه به منظور بررسی فعالیت ضد قارچی و اثرات هم‌افزایی ترکیب اسانس‌های گیاهی شامل آویشن شیرازی، رزماری، دارچین و مرزنجوش برعلیه قارچ‌های مهم مولد پوسیدگی پس از برداشت در میوه سیب انجام شد. <strong>روش کار:</strong> دراین پژوهش ابتدا خواص ضد قارچی اسانس‌های گیاهی علیه میکروارگانیسم‌های مؤثر در پوسیدگی سیب شامل <em>بوتریتیس سینه­رآ</em> ، پنی­سیلیوم اکسپانسوم<em> و آلترناریا آلترناتا به روش رقت سازی در آگار به‌منظور تعیین حداقل غلظت مهار کنندگی</em><em>(</em><em>MIC</em><em>) به مدت ۷ روز مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله بعد اثرات هم‌افزایی ترکیب‌های ۲تایی اسانس به روش چکر بورد بررسی شد و در نهایت آزمایشات </em><em>in vivo</em> <em>بر اساس </em>اندازه‌گیری قطر زخم حاصل از فعالیت قارچی<em> بر روی میوه سیب صورت گرفت.</em><strong> نتایج:</strong><em> اسانس آویشن با </em><em>µg/mL</em><em>۱۲۵۰</em><em>MIC</em><em>=</em><em> برای قارچ‌های آلترناریا آلترناتا و پنی­سیلیوم اکسپانسوم و</em><em>µg/mL</em><em>۶۲۵ برای بوتریتیس سینه­رآ و اسانس دارچین با </em><em>µg/mL</em><em>۱۲۵۰</em><em>MIC</em><em>=</em><em> برای آلترناریا آلترناتا و بوتریتیس سینه­رآ و </em><em>µg/mL</em><em>۲۵۰۰ برای پنی­سیلیوم اکسپانسوم در مقایسه با اسانس‌های رزماری و مرزنجوش اثرات مهارکنندگی بیشتری را نشان دادند. اثر هم‌افزایی در مورد ترکیب‌های ۲تایی آویشن </em><em>–</em><em> رزماری و آویشن - دارچین با ۵/۰</em><em>FIC</em><em>≤</em><em> (حداقل غلظت مهار کنندگی تلفیقی) بر علیه بوتریتیس سینه­رآ و آلترناریا آلترناتا مشاهده شد. ترکیب‌های ۲­­تایی دارچین </em><em>–</em><em> مرزنجوش و آویشن- دارچین نیز این اثر هم افزایی را در مهار رشد پنی­سیلیوم اکسپانسوم نشان دادند. </em>همچنین نتایج حاصل از آزمایشات <em>in vivo</em> اثر هم‌افزایی ترکیب آویشن - دارچین در مهار رشد هر ۳ قارچ مولد فساد در میوه سیب را به‌خوبی مشخص کرد<em>. </em><strong>نتیجه گیری نهایی: </strong>تیمار ۲تایی آویشن-دارچین اثر مهارکنندگی بیشتری نسبت به تیمارهای تکی این اسانس‌ها نشان داد و بیشترین اثر مهارکنندگی آن بر روی بوتریتیس <em>سینه­رآ</em> (قطر ضایعه 5 میلی‌متر)، در روز ۱۰ و <strong>دمای </strong>°C۲۵ مشاهده شد.