امنیت اجتماعی از منظر امیرالمؤمنین امام علی(ع)

Abstract

خدای متعال، انسان را موجودی اجتماعی آفریده که نه تنها برای برطرف ساختن نیازهای مادی و ظاهری‌اش به دیگر افراد بشر نیازمند است، بلکه در برآورده شدن نیازهای معنوی‌اش نیز به دیگران احتیاج دارد. یکی از مسائل مهمی که سبب برقراری محیطی آرام می‌شود تا انسان به خواسته‌هایش دست یابد، وجود امنیت است. «امنیت» سنگ زیربنای حیات فردی و اجتماعی است و پیش‌شرط هرگونه توسعه، رشد، رفاه و ارتقای مادی و معنوی محسوب می‌شود. شرط ضروری عدالت، برقراری رفاه، توسعه و رشد شاخصهای اصلی زندگی و بسیاری از مقوله‌های دیگر، همه و همه مبتنی بر امنیت است. از یک‌‌سو «امنیت» از بسیاری از عرصه‌های زندگی بشر تأثیر می‌پذیرد و از سوی دیگر، بر تعدادی از آنها اثرگذار است. اقتصاد، فرهنگ و سیاست از جمله این عناوین محسوب می‌شود. به تعبیر دیگر باید گفت امنیت، تأثیر و تأثّر متقابل با بسیاری از عوامل و شرایط دارد و همین نکته، یکی از ابعاد ویژه‌اش را نشان می‌دهد. در این مقاله، موضوع «امنیت» از منظر امام علی(ع) مورد بررسی قرار گرفته است که علاوه بر ضرورت و انواع آن ـ به خصوص در مقوله امنیت اجتماعی ـ به برخی ابعاد و مسائل مرتبط با آن و عوامل مؤثّر بر آن پرداخته می‌شود و در نهایت، امنیت معنوی غایی انسان، رسیدن به بهشت امن معرفی می‌‌گردد.