نقش مذهب در انقلاب اسلامی ایران

Abstract

موضوع مقاله حاضر، «نقش مذهب در انقلاب اسلامی ایران» است. این نوشتار در صدد بیان مشخصه‌هایی است که انقلاب ایران را از سایر انقلاب‌های اسلامی متمایز می‌کند. براساس ادله‌ای که به بررسی آنها پرداخته خواهد شد، بر این باوریم که ایدئولوژی و نرم­افزار شکل­گیری انقلاب در ایران، مذهب بوده و هر چند انقلابیون به سایر جنبه‌های زندگی بشری، همچون رفاه و توسعه اقتصادی، مشارکت سیاسی و استقلال خود نیز نگاهی داشتند، ولی همه این موارد را در طرحی کلی‌تر،یعنی اسلام­خواهی خلاصه می‌کردند. مذهب تشیع به عنوان ایدئولوژی انقلاب؛ امام خمینی(ره) به عنوان فقیهی مرجع، در مقام ایدولوگ؛ روحانیت و منبر به عنوان صدای رسای انقلاب؛مناسبت‌های مذهبی به عنوان زمان و حسینیه‌ها و مساجد در مقام هسته‌های شکل­گیری انقلاب به کار گرفته شدند و سایر مطالبات را در یک کل بزرگ­تر، یعنی اسلام­خواهی به کار بستند.