ارزیابی الزامات پدافند غیرعامل در همجواری صنایع مورد شناسی: کلان‌شهر اهواز

Abstract

<span style="font-size: small;"><strong>کاربری صنعتی</strong><strong>از‌جمله</strong><strong>کاربری‌های</strong><strong>استراتژیک</strong><strong>است</strong><strong>که</strong><strong>بعضاً</strong><strong>به‌دلیلِ</strong><strong>بی‌توجهی</strong><strong>به</strong><strong>شرایط</strong><strong>مکانی،</strong><strong>به‌صورتِ</strong><strong>ناموزون</strong><strong>با</strong><strong>کاربری‌‌های</strong><strong>غیرسازگار</strong><strong>همجوار</strong><strong>شده‌‌اند. رعایت اصول پدافند غیرعامل در مکان‌یابی این فعالیت‌‌ها به‌لحاظِ تأثیر مستقیم آن در آسایش و امنیت خانوارها در زمان بحران از حساسیت زیادی برخوردار است.</strong><strong>هدف اصلی این تحقیق ارزیابی الزامات پدافند غیرعامل در همجواری صنایع</strong><strong> در کلان‌شهر </strong><strong>اهواز است. این تحقیق ازنظرِ هدف کاربردی و ازنظرِ ماهیت توصیفی-تحلیلی است. داده‌‌های نظری پژوهش به روش کتابخانه‌‌ای و طرح‌‌های تحقیقاتی، آمارنامه‌‌ها، کتب موجود و مقالات و طرح‌‌های شهری جمع‌‌آوری شد. همچنین اطلاعات میدانی به روش مشاهده گردآوری شد.</strong><strong>به‌منظورِ تجزیه‌و‌تحلیل داده‌‌ها، ابتدا با </strong><strong>بهره‌‌گیری از آراء خبرگان</strong><strong> از مدل چند‌متغیّره (</strong></span><strong>FAHP</strong><span style="font-size: small;"><strong>) برای وزن‌‌بخشی به شاخص‌‌ها استفاده </strong><strong>می‌‌شود</strong><strong>، سپس اصول و معیارهای همجوار مدنظر استخراج و شناسایی</strong><strong> می‌‌شود</strong><strong>و با استفاده از نرم‌‌افزار </strong></span><strong>GIS</strong><strong><span style="font-size: small;">ابزار </span></strong><strong>Euclidean Distance</strong><strong><span style="font-size: small;"> از‌مجموع ابزارهای </span></strong><strong>Distance</strong><span style="font-size: small;"><strong> نقشه‌‌‌‌های همجواری طراحی خواهند شد. </strong><strong>پس</strong><strong>از</strong><strong>ارزش‌‌گذاری</strong><strong>و تعیین</strong><strong>وزن‌</strong><strong>‌‌</strong><strong>ها،</strong><strong>نتایج</strong><strong>به‌دست‌آمده را</strong><strong>در</strong><strong>محیط</strong><strong>سیستم</strong><strong>اطلاعات</strong><strong>جغرافیایی</strong><strong>با</strong><strong>گزینۀ</strong></span><strong>Raster Calculator</strong><span style="font-size: small;"><strong>در</strong><strong>لایه</strong><strong>‌‌</strong><strong>ها</strong><strong>تأثیر</strong><strong>داده</strong><strong>و</strong><strong>با اعمال</strong><strong>گزینۀ</strong></span><strong>Overlay</strong><strong><span style="font-size: small;"> با استفاده از ابزار </span></strong><strong>Fuzzy overly</strong><span style="font-size: small;"><strong> با گامای 9/0 از‌مجموع ابزارهای </strong><strong> </strong></span><strong>Spatial Analyst Tools</strong><span style="font-size: small;"><strong>نقشه‌‌های </strong><strong>لایه</strong><strong>‌‌</strong><strong>های</strong><strong>موردنظر</strong><strong>تلفیق</strong><strong>و</strong><strong>تحلیل مکانی انجام خواهند شد. </strong><strong>تحلیل یافته‌ها نشان می‌دهد که در پهنه‌‌‌های خیلی‌کم و کم در‌مجموع 73/51 درصد از کاربری‌‌ها قرار دارد و در پهنه‌‌های متوسط تا خیلی‌زیاد در‌مجموع 27/48 درصد تعیین شده است. نتایج نشان داد که بخش عمده‌‌ای از کلان‌شهر اهواز در‌مجموع 13801 کاربری از‌لحاظِ همجواری با صنایع سنگین و نیمه‌سنگین آسیب‌‌پذیر بوده و در شعاع تخریب این صنایع قرار گرفته‌‌‌‌‌اند. ناامن‌‌ترین منطقه صرف‌نظر از کاربری مسکونی، منطقۀ 7 است که 10 کاربری حیاتی، 24 کاربری حساس و 13 کاربری مهم آن آسیب‌‌‌پذیر بوده و به‌عبارتی در شعاع تخریب صنایع موجود قرار گرفته است.</strong></span>