پهنه‌بندی آسیب‌پذیری مناطق شهری در برابر زلزله با استفاده از تکنیک WLC وOWA مورد شناسی: منطقة 7 تهران

Abstract

<strong>زلزله یکی از عوامل مخرب و تهدیدکنندة حیات انسانی است که همه ساله خسارت‌های جانی و مالی زیادی بر کشورها به‌ویژه کشورهای در‌حال‌توسعه وارد می‌سازد. کشور ایران نیز به‌دلیل ساختار طبیعی مخاطره‌آمیزش از این قاعده مستثنی نبوده است؛ به‌طوری‌که بیشتر شهرهای ایران روی خط زلزله قرار دارند و تهران به‌عنوان بزرگترین کلان‌شهر ایران به‌واسطة وجود گسل‌های فعال در اطرافش با ریسک بالایی روبه‌روست. بنابراین با‌توجه به اینکه روش شناخته شده‌ای برای تغییر مکانیسم زلزله وجود ندارد و هنوز نمی‌توان به‌طور دقیق زمان و مکان وقوع زلزله را تخمین زد، می‌توان با شناسایی نقاط آسیب‌پذیر، پهنه‌بندی و سیاست‌گذاری صحیح، خسارت‌های ناشی از زلزله را کاهش داد. در این پژوهش به‌منظور پهنه‌بندی آسیب‌پذیری منطقة 7 تهران در برابر زلزله؛ 10 پارامتر شیب زمین، جهت دامنه، ارتفاع، تراکم جمعیت، فاصله از گسل، کاربری اراضی، فاصله از راه‌های اصلی، فاصله تا رودخانه‌های اصلی، جنس زمین (زمین‌شناسی) و مقدار بارش سالانه؛ از سه شاخص محیطی، کالبدی و اجتماعی انتخاب گردید. نقشة پارامترها در محیط نرم‌افزار</strong><strong> ArcGIS </strong><strong>تهیه و در محیط نرم‌افزار</strong><strong> IDRISI </strong><strong>فازی‌سازی شد. وزن‌دهی پارامترها به روش</strong><strong> ANP </strong><strong>انجام و با استفاده از تکنیک‌های</strong><strong> WLC </strong><strong>و</strong><strong> OWA </strong><strong>نقشه‌ها تلفیق شده و نقشة پهنه‌بندی آسیب‌پذیری منطقة 7 تهیه شد. نتایج نشان داد که نواحی شرقی و مرکزی، آسیب‌پذیری بیشتری نسبت به سایر نقاط دارند</strong><strong>.</strong>