شناسایی و تحلیل قابلیت‌های توریستم منطقۀ ارسباران

Abstract

ایران یکی از پنج کشور برخوردار از بیشترین تنوع اقلیمی در جهان و یکی از ذخیره‌گاه‌های متنوع زیست کرۀ زمین است. منطقۀ ارسباران در استان آذربایجان‌شرقى در شمال غربى ایران، یکى از سحرانگیزترین مناطق گردشگری محسوب می‌شود. این منطقه هم‌اکنون یکی از 9 ذخیره‌گاه با ارزش زیست‌کره کشور به شمار می‌آید،ایم منطقه افزون بر تنوع گیاهان دارویی باارزش، گونه‌های گیاهی و حیات‌وحش متنوع کمیاب را نیز در چتر حمایت خود دارد. به دلیل داشتن زیست‌بوم‌های گوناگون، ارزش بیولوژیک بسیار بالا و گونه‌های گیاهی و جانوری منحصربه‌فرد، منطقۀ ارسباران در برنامۀ انسان و زیست‌کرۀ سازمان یونسکو در سال 1976 به عنوان "ذخیره‌گاه زیست‌کره" معرفی شده است. این منطقه علی‌رغم قابلیت‌ها و توانمندی‌های فراوان در زمینه صنعت گردشگری، تاکنون به منظور شناسایی قابلیت‌ها و توانمندی‌های آن به‌طور شایسته و مطلوب مطالعه نشده است. این پژوهش با هدف شناسایی و تحلیل قابلیت‌های توریستی منطقۀ ارسباران با رویکرد توصیفی–تحلیلی صورت گرفته و جمع‌آوری اطلاعات آن به دو روش مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی بوده و برای تعیین نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها ازطریق پرسشنامه و مصاحبه و همچنین از تکنیک SWOT استفاده شده است. جامعۀ آماری تحقیق به صورت تصادفی ساده 120 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده است، که 20 نفر آن را مسئولان ذی‌ربط و 100 نفر آن را گردشگران تشکیل می‌دهند. نتایج به‌‌دست‌آمده از پژوهش حاضر نشان می‌دهد میانگین کل امتیازات فرصت‌ها و نقاط قوت منطقۀ ارسباران براساس مدل SWOT بیشتر از میانگین کل امتیازات تهدیدها و نقاط ضعف است (48/3=SO) > ( 33/2­(WT=؛ لذا استراتژی که برای توسعۀ گردشگری منطقۀ ارسباران پیشنهاد می‌شود استراتژی از نوع تهاجمی (توسعه‌ای) خواهد بود.