آثار تغییرات سطح دریاچۀ مهارلو بر میزان رطوبت و دمای هوای شهر شیراز

Abstract

دریاچۀ مهارلو به لحاظ نزدیکی به کلان‌شهر شیراز نقش تعدیل‌کنندۀ رطوبتی و دمایی مهمی بر این شهر دارد. بروز خشکسالی طی دهه‌های اخیر و متعاقب آن کاهش سطح آب این دریاچه بر وضعیت رطوبتی و دمایی مناطق پیرامونی آن به ویژه شهر شیراز آثار نامطلوبی به همراه داشته است. در این پژوهش تغییرات خط ساحلی دریاچۀ مهارلو و تأثیر آن بر عناصر آب و هوایی به ویژه رطوبت هوا و دمای سطح زمین نواحی مجاور دریاچه مورد بررسی قرارگرفته است. برای ارزیابی تغییرات خط ساحلی از داده‌های سنجنده ETM+ & TM ماهواره LANDSAT در تاریخ‌های 22 می 1987 و 17 می سال 2000 و 20 مارس 1999 و 18 مارس سال 2009 استفاده شد. همچنین به منظور پردازش تصاویر ماهواره‌های از روش طبقه‌بندی نظارت شده با اعمال الگوریتم بیشترین شباهت جهت محاسبه نوسان‌های سطح آب دریاچه در دوره‌های زمانی مختلف استفاده گردید. یافته‌های پژوهش بیانگر کاهش 29 کیلومتر مربعی سطح دریاچه در سال 1987 و 2000 در ماه می و 107 کیلومتر مربعی در سال 1999 و 2009 در ماه مارس است. میانگین درصد شاخص پوشش گیاهی در حریم 10 کیلومتری دریاچه در سال 1987 و 2000 در همان ماه 15 درصد کاهش یافته است. اما در سال 1999 و 2009 در ماه مارس تنها 3 درصد کاهش را نشان می دهد. دمای کمینه، میانگین و بیشینۀ سطح زمین (LST) در حریم پیرامونی دریاچه در دورۀ کم‌آبی در تاریخ‌های مشابه با افزایش همراه بوده است.