سنجش توزیع فضایی بازارهای روز و مکان‌یابی بهینه آنها در شهر خرم‌آباد با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی

Abstract

<span style="font-size: small;">تأمین دسترسی راحت و مناسب شهروندان به انواع خدمات شهری از اهداف مهم برنامه ریزی شهری است. شهرها با هر نقش و وظیفه‌ای که داشته باشند، نمیتوانند دور از فعالیت‌های تجاری و بازرگانی قرار گیرند، چرا که حیات اجتماعی انسانها و رفع نیازهایشان، وجود چنین فعالیت‌هایی را ایجاب می‌کند. بازارهای روز، نمونۀ بارزی از این فعالیت‌های تجاری هستند که از زمان‌های گذشته نیز وجود داشتند. شهر خرم آباد از جمله شهرهایی است که به دلیل ساختار و بافت قدیمی خود، فاقد بازارهای روزی است که به صورت علمی مکان‌گزینی شده باشند. هدف از مکان‌یابی بازارهای روز در این پژوهش: حصول توسعۀ پایدار اقتصادی، ارتقاء کیفیت خدمات رسانی به شهروندان، ایجاد فرصت های اشتغال، کسب درآمد و... است. معیارهای مورد استفاده در این پژوهش عبات‌اند از: ارزش نسبی زمین، مساحت، دسترسی، مرکزیت، تراکم جمعیت، شکل زمین، پتانسیل پارکینگ. پس از تهیه لایه‌های وکتوری و رستری معیارهای فوق،میزانتاثیریا نسبتاهمیتهریکازاینلایه‌هابه‌عنوانعواملمؤثردرمکان‌یابی بازارهای روزمشخصشده،کهدراینتحقیق بهمنظور تعییننسبتاهمیتووزنهایاستانداردلایه هایاطلاعاتیازتحلیل‌های مکانی در نرم افزار Arc GIS استفاده شده است. پس ازاولویت‌بندیلایه هایاطلاعاتی استفادهشدهودر نهایت با استفاده ازGIS وزن‌هایاستانداردلایه های مورد استفاده برای مکان‌یابیاستخراج شد. پسازتعیینوزن‌هایاستاندارد،نسبتبههمپوشانیوزن‌دارلایه‌هایاطلاعاتیبراساس میزاناهمیتآنهااقدامشدولایه‌هایاطلاعاتیبراساسوزنشانتلفیقشدهودر آخر نقشۀ نهایی مکان‌یابی بازارهای روز، به دست آمد. نتایج نشان می‌دهد که با توجه به نقشۀ کاربریهای موجود، بازارهای موجود و بازارهای مکان‌یابی شده، بازارهای روز موجود در شهر خرم‌آباد توزیع فضایی مناسبی نداشته و به استانداردها و پارامترهای لازم برای مکان‌یابی این بازارها توجه نشده است.</span>