ارزیابی تأثیر متغیرهای دما، فعالیت آبی (aw)، غلظت یون هیدروژن (pH)، و زمان بر رشد قارچ‌های آسپرژیلوسِ نایجر، پنی‌سیلیومsp. و آلترناریا آلترناتا در کاغذهای تاریخی

Abstract

<strong>هدف: </strong>ارزیابی تأثیر شرایط محیطی اثرگذار(دما، فعالیت آب (a_w)،pH، زمان) بر رشد قارچ‌هایِ آسپرژیلوسِ نایجر، پنی‌سیلیومsp. و آلترناریا آلترناتا.<br /> <strong>روش/ رویکرد پژوهش</strong>: برای گردآوری داده‌هایِ این تحقیق از مطالعات تجربی استفاده شده‌است؛ به‌طوری‌که تأثیر جداگانۀ دما از 5 تا 40 درجۀ سلسیوس، تأثیر فعالیت آبی (نیاز رطوبتی) در مقدارهایa_w: 0.80, 0.85, 0.90, 0.95, 0.97, 0.98, 0.99، تأثیرغلظت یون هیدروژن(pH)از 3 تا 9، و تأثیر زمان به‌مدتِ 168 ساعت بر میزان رشد قارچ‌های آسپرژیلوسِ نایجر، پنی‌سیلیوم، و آلترناریا آلترناتا و همچنین اثر متقابل این عوامل برمیزان رشد درشرایط آزمایشگاهی (in vitro)ارزیابی شده‌است. سایر عوامل فرعی مؤثّر در رشد این قارچ‌ها ثابت درنظر گرفته شده‌است. هم‌چنین ازآنجاکه کاغذ تاریخی برای انجام این آزمون‌ها در دسترس نبود، نمونه‌کاغذ صافی مانکتل 393 (سلولز خالص) پیرسازی تسریعی شد و از آن برای انجام آزمون‌هااستفاده شد. درضمن تمام آزمون‌ها در محیط کشت سیب‌زمینی دکستروز آگار (PDA) انجام شد. برای تهیۀ سوسپانسیون استاندارد قارچ آسپرژیلوسِ نایجررِقَّت[1]تنظیم‌شده10⁵×5-1و10⁴×5-1(CFU/ml)و برای قارچ‌های آلترناریا آلترناتا و پنی‌سیلیوم 10⁶×1 سلول به ازای هر میلی‌لیتر سوسپانسیون قارچی (1×10⁶ CFU/ml)است.<br /> <strong>یافته‌ها و نتیجه‌گیری: </strong>یافته‌های این تحقیق نشان داد که وضعیت مطلوب برای رشد قارچ آسپرژیلوسِ نایجر دمای 30 درجۀ سانتی‌گراد، فعالیت آبی (نیاز رطوبتی): a_w= 0.97، و اسیدیته: pH= 6.5است و وضعیت مطلوب برای رشد قارچ آلترناریا آلترناتا دمای 25 درجۀ سانتی‌گراد، a_w= 0.98، وpH= 6.5 است و وضعیت مطلوب برای رشد قارچ پنی‌سیلیوم دمای 25 درجۀ سانتی‌گراد، a_w= 0.99، و pH= 6است. دیگر نتیجۀ این تحقیق آن است که عامل فعالیت آبی بیشترین تأثیر را بر میزان رشد شعاعی قارچ‌های موردمطالعه داشت؛بعدازآن دما و در آخر pH از عوامل مؤثّر بر رشد این قارچ‌ها بودند. ازاین‌رو بهترین و مؤثرترین راه پیشگیری از فرسایش بیولوژیکی در آثار کاغذی، کاهش فعالیت آبی در آن‌هاست. هم‌چنین اگر کاهش فعالیت آبی در کاغذهای تاریخی با کنترل دما واسیدزدایی همراه شود، روند فرسایش بیولوژیکی ناشی از فعالیت قارچ‌های موردمطالعه به کمترین میزان کاهش می‌یابد.<br /> <br clear="all" /><br /> <br /> [1]- dilution: رقیق‌شدگی