شناسایی و تحلیل موانع مؤثر بر گسترش فعالیت‌‌‌‌ سازمان‌‌‌‌های مردم‌‌ نهاد زیست‌‌محیطی در نواحی روستایی (مطالعۀ موردی: انجمن سبز چیا در شهرستان مریوان)

Abstract

پژوهش کاربردی حاضر که با روش توصیفی- تحلیلی و آمیخته‌ای از دو رویکرد کمی و کیفی انجام گرفته‌است، داده‎های مورد نیاز را در بخش نظری با بهره‎گیری از منابع اسنادی و در بخش عملی به روش پیمایشی مبتنی بر مصاحبه، مشاهده و توزیع پرسشنامه گردآوری نموده‌است. بر این مبنا ابتدا جهت شناسایی موانع و چالش‎ها، به روش نیمه ساختارمند با متخصصان و آگاهانی که به روش نمونه‎گیری گلوله برفی مشخص شده‎اند، مصاحبه‎هایی انجام و در مرحله بعد این مصاحبه‎ها با بهره‎گیری از تکنیک تئوری بنیادی تجزیه و تحلیل گردیدند. در ادامه و در بخش کمی، به منظور تعمیم اطلاعات حاصله از بخش کیفی، پرسشنامه‌ای تدوین و در اختیار 50 نفز از متخصصین و آگاهان عرصه توسعه روستایی منطقه و اعضای منتخب انجمن چیا که به روش گلوله برفی انتخاب شدند، قرارگرفت. همچنین با بهره‎گیری از فرمول کوکران و تعیین حجم نمونه، 300 پرسشنامه نیز به صورت طبقه‎ای در میان دهستان‎ها و سرپرستان خانوار در روستاهای منتخب هر دهستان که به روش قرعه‌کشی انتخاب شدند، توزیع گردید. تجزیه و تحلیل داده‎ها در بخش کمی با آزمون تحلیل عاملی و تحلیل مسیر در نرم افزارهای spss و Amos نشان داد که سه عامل عدم توسعه ظرفیتی جامعه محلی، نارسایی‎های مدیریتی، ضعف برنامه‎ریزی و کمبود منابع در انجمن چیا و وضعیت نامناسب عملکرد و برنامه‎ریزی‌های توسعه‎ای نهادهای دولتی، مهمترین موانع و در این میان نیز، عامل‎های عدم توسعه ظرفیتی جامعه محلی و وضعیت نامناسب عملکرد و برنامه‎ریزی‌های توسعه‎ای نهادهای دولتی با بارهای کلی تقریبا مشابه برابر 0.440 بیشترین تاثیر را به عنوان مانع در عملکرد مطلوب و گسترش فعالیت‎های زیست محیطی انجمن سبز چیا در نواحی روستایی شهرستان دارا هستند.