بررسی تغییرات کیفی آب رودخانۀ زاینده‌رود با استفاده از منطق فازی

Abstract

<strong>رشد فزایندۀ جمعیت و نیاز این جمعیت به محصولات کشاورزی و محدودیت آب برای تولیدات کشاورزی مسألۀ کم‌آبی را به‌گونه‌ای بسیار جدی فرا‌روی کشورمان قرار داده است. آمار بیانگر این است که سرانۀ آب کشور از 4000 تا 5000 مترمکعب در دهۀ30 شمسی به حدود 1431 مترمکعب در شرایط حاضر رسیده است و درصورت تداوم روند کنونی به کمتر از 1000 مترمکعب در سال 1400 خواهد رسید. در صورتی که جمعیت استان اصفهان از 1231204 نفر در سال 1335 به 4879312 نفر در سال 1390 رشد جمعیت داشته است. داده‌های تحقیق، دوازده عنصر کیفی آب شامل شوری، اسیدیته، سدیم، بیکربنات، موادجامد محلول،کلسیم، منیزیم، پتاسیم، نسبت جذب سدیم، کلر، نیترات و سولفات را تشکیل می‌دهند. کاتیون‌ها و آنیون‌ها براساس آمارگیری در هفت ایستگاه آب‌سنجی رودخانۀ زاینده‌رود در استان اصفهان از شرکت آب منطقه‌ای اصفهان اخذ شد. بازۀ زمانی داده‌ها مربوط به سال 1385 و سال‌های 1390 تا 1394 می‌باشند. به‌منظور مشخص‌کردن میزان آلودگی آب رودخانۀ زاینده‌رود، از روش تحلیل طبقه‌بندی فازی استفاده شد. با تشکیل ماتریسی در ابعاد 17</strong><strong>×</strong><strong>760 سطر و ستون در نرم‌افزار متلب با روابط فازی، خوشه‌بندی فازی انجام شد. درنهایت نقشه‌های طبقه‌بندی‌شده، حد مجاز تا غیرمجاز آب رودخانه با استفاده از نرم‌افزار سامانۀ اطلاعات جغرافیایی ترسیم شدند. نتایج نقشه‌های طبقه‌بندی‌شدۀ آب زاینده‌رود نشان داد، از ایستگاه پل چوم تا تالاب گاوخونی مقدار همۀ عناصر کیفی آب به‌جز کلر و سولفات برای استفادۀ آب آشامیدنی بالا بوده و غیر مجاز می‌باشند و حتی در بعضی ایستگاه‌های نزدیک پایاب رودخانه برای کشاورزی و صنعت نیز آب در حد غیرمجاز اندازه‌گیری شده است.</strong>