سنجش کارایى نسبی شهرستان‌های استان آذربایجان‌شرقی در بخش زیرساخت‌های گردشگری با استفاده از رویکرد تحلیل پوششی داده‌ها (DEA)

Abstract

<strong>با شروع قرن بیست و یکم به دلیل وجود زیرساخت­های اقتصادی، بهداشتی، امنیتی، ارتباطی گردشگری به یکی از سه صنعت برتر دنیا تبدیل شده است. هدف از این تحقیق، سنجش </strong><strong>‎</strong><strong>کارایى</strong><strong>‎</strong> <strong>‎</strong><strong>نسبی شهرستان­های استان آذربایجان­شرقی از لحاظ زیرساخت­های گردشگری بود. این‌تحقیق</strong> <strong>از نظر هدف</strong> <strong>کاربردی</strong> <strong>و</strong> <strong>از نظر روش جمع­آوری داده­ها</strong> <strong>و</strong> <strong>ماهیّت</strong> <strong>از</strong> <strong>نوع</strong> <strong>توصیفی</strong> <strong>-</strong> <strong>تحلیلی</strong> <strong>محسوب</strong> <strong>می‌گردد. اطلاعات مورد نیاز به روش کتابخانه­ای و اسنادی جمع­آوری شد. محدوده‌ی جغرافیایی پژوهش را 19 شهرستان استان آذربایجان­شرقی تشکیل می­دهد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل­های آنتروپی شانون، تحلیل پوششی داده­ها </strong>(<strong>DEA</strong>)<strong>، ماتریس کارایی متقاطع و از نرم‌افزار </strong><strong>Dea slover</strong> <strong>استفاده شده است. </strong> <br /><strong> نتایج این پژوهش نشان داد در بین شهرستان­های استان آذربایجان­شرقی از لحاظ زیرساخت‌های گردشگری به ترتیب </strong>­<strong>شهرستان­های تبریز، مراغه و میانه با بیشترین میزان کارایی 824/0، 865/0 و 919/0، جایگاه ­اول تا سوم و شهرستان­های هشترورد، ورزقان و چاروایماق با میزان کارایی 597/0، 544/0 و 471/0، جایگاه هفدهم تا نوزدهم را به خود اختصاص داده­اند. همچنین در سطح استان در بین شهرستان­ها از نظر توزیع زیرساخت­های گردشگری عدم تعادل وجود دارد بطوری‌که 29/0 کارا، 38/0 نیمه‌کارا و 33/0 ناکارا هستند. علت</strong> <strong>اصلی ناکارایی شهرستان­ها، استفاده‌ی</strong> <strong>بسیار</strong> <strong>زیاد</strong> <strong>از</strong> <strong>ورودی­ها</strong> <strong>در</strong> <strong>قبال تولید اندک خروجی­هاست.</strong> <strong>بطور کلی، راه‌حل</strong> <strong>اصلی رفع</strong> <strong>نابرابری­ها</strong> <strong>و</strong> <strong>رساندن</strong> <strong>مناطق ناکارا</strong> <strong>به مرز کارایی، پیروی</strong> <strong>از موازین عدالت اجتماعی</strong> <strong>در همه‌ی</strong> <strong>ابعاد</strong> <strong>و</strong> <strong>الگو</strong> <strong>قرار دادن</strong> <strong>شهرستان­های کارا از</strong> <strong>بعد</strong> <strong>عملکرد از لحاظ زیرساخت­های گردشگری است تا</strong> <strong>از این</strong> <strong>راه،</strong> <strong>تصمیم­گیری­ها همسو با</strong> <strong>توسعه‌ی یکپارچه‌ی</strong> <strong>مناطق</strong> <strong>مختلف</strong> <strong>استان باشد.</strong>