تحلیل فضایی تأثیر یارانه‌های نقدی برتغییرالگوی مصرف خانوارهای روستایی دهستان‌های مرکزی شهرستان نورآباد ممسنی با استفاده از تابع تراکم کرنل و تحلیل هات اسپات

Abstract

ارتقای عدالت اجتماعی، تخصیص بهینه‌ی منابع، تثبیت قیمت و بهبود توزیع درآمد از اهداف اصلی و فلسفه‌ی وجودی پرداخت یارانه در همه‌ی کشورهای جهان است.در برنامه‌ی پنجم و ششم توسعه‌ی اقتصادی- اجتماعی ایران نیز هدف این است که دولت با هدفمند سازی یارانه‌های آشکار و نهان، منابع حاصل از این سیاست را به صورت هدفمند در اختیار گروه‌های هدف قرار دهد. هدف پژوهش، شناخت تأثیر اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها بر زندگی روستاییان دهستان‌های مرکزی شهرستان نورآباد ممسنی است. روش تحقیق به صورت توصیفی- تحلیلی است که اطلاعات لازم با استفاده از توزیع وتحلیل پرسشنامه بین گروه های هدف به‌دست آمد. جامعه‌ی آماری مورد مطالعه شامل 4494 خانوار روستایی درسه دهستان از شهرستان نورآباد می‌باشد که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران353خانوار تعیین گردید.با توجه به شاخص‌های مربوط به موضوع، 7 پرسش از15 سؤال پرسشنامه‌های مربوط به تأثیر یارانه‌ها برتغییر الگوی مصرف خانوارهای روستایی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمون Tتک‌نمونه‌ای حاکی از آن است که با اجرای سیاست هدفمندی یارانه‌ها، روندی مطلوب در الگوی مصرف خانوارهای روستایی ایجاد شده و این بهبود درمناطق فقیر و کم درآمد روستایی نمود بیشتری داشته است. یافته‌های حاصل از برداشت‌های میدانی و اطلاعات به‌دست آمده از پرسشنامه وتحلیل فضایی- مکانی با استفاده ازتابع تراکم کرنل و تحلیل هات اسپات در محیط GIS نشان می‌دهد که بهبود الگوی مصرف و افزایش سطح رفاهی خانوارهای روستایی در دهستان جوزار به دلیل تولیدی بودن روستاهای آن و وابستگی کمتر به مناطق شهری معنی‌دار می‌باشد و در دهستان‌های جاوید ماهوری و بکش یک، به دلایل وابستگی و نزدیکی خانوارهای روستایی به شهرستان نورآباد و افزایش هزینه‌ها، بهبود الگوی مصرف چندان معنی‌دار نیست و متوسط ارزیابی می‌شود. همچنین مشخص گردید که یارانه‌های نقدی در دهستان‌های مورد مطالعه برای اقشار نیازمند و دهک‌های پایین جامعه‌ی روستایی مفید و تأثیرگذار بوده اما برای دهک‌های درآمدی بالا متوسط ارزیابی می‌شود.