تحلیل جایگاه و تدوین برنامه‌ی استراتژیک حکمروایی خوب مطالعه‌ی موردی: شهر زاهدان

Abstract

تجربه‌ی کشورهای تمرکزگرا نشان داده است نگاه یکسونگر و سوژه انگار به شهر مشکلات زیادی را به بار خواهد آورد. رفع چنین مشکلاتی از طریق نظارت عموم (پاسخ‌گویی)، عمل مشارکتی و ارتقای سطح کارایی کارکردهای شهری ممکن است. حکمروایی خوب شهری به­عنوان رویکرد نوین نظام تصمیم‌گیری و اداره‌ی امور شهری مطرح می­باشد و در واقع فرآیندی است که بر اساس کنش متقابل میان سازمان‌ها و نهادهای رسمی اداره‌ی شهر از یکسو و سازمان‌های غیردولتی و تشکل‌های جامعه‌ی مدنی، از طرف دیگر شکل می‌گیرد. بر این اساس هدف پژوهش حاضر؛ سنجش وضعیت شاخص­های حکمروایی خوب شهری و نشان دادن نقش تسهیل‌کننده‌ی شهروندان در دستیابی به این هدف والا می­باشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و با بهره‌گیری از مدلSWOTو ابزار پرسشنامه به تحلیل جایگاه برنامه استراتژیک حکمروایی خوب شهری پرداخته می‌شود. برای تحقق این هدف بر اساس فرمول کوکران، اقدام به تکمیل 385 پرسشنامه از شهروندان و تعداد 32 پرسشنامه از کارشناسان و متخصصان شهرداری و شورای شهر شده است. نتایج نشان داد ازنظر شهروندان، بهترین وضعیت در بین شاخص‌های حکمروایی خوب متعلق به شاخص­های بینش راهبردی و مشارکت بوده و از نظر کارشناسان بهترین وضعیت متعلق به شاخص پذیرش و پاسخ­دهی می‌باشد. نتایج حاصل از تحلیلSWOT نیز نشان می­دهد موقعیت حکمروایی در شهر زاهدان از میان چهار حالت تهاجمی، محافظه‌کارانه، رقابتی و تدافعی در موقعیت تدافعی قرار دارد. راهکارهای این بخش به ترتیب اولویّت به شرح زیر است: <br />جلب مشارکت و توجه به نظرات مردم در تهیه و اجرای طرح‌ها و اطلاع‌رسانی در مورد جزییات طرح‌ها؛ تمرکز بر تفکر استراتژیک و اجماع مدیران محلی بر اجرای مدیریت یکپارچه‌ی شهری و ضرورت هماهنگی بین سازمان‌ها؛ توجه ویژه به مسائل زیست‌محیطی در برنامه‌ریزی‌ها؛ توجه به مسأله‌ی عدالت در دسترسی مساوی مناطق به امکانات و کاهش شکاف ایجادشده در بین مناطق در این مورد.