بررسی و تحلیل خوشه‌های آستانه بارش‌های شدید ایران

Abstract

هدف از این مطالعه تحلیل نواحی آستانه­های بارش شدید ایران می‌باشد. بدین منظور، داده­های بارش روزانه، طیّ سال‌های 1390-1340، از پایگاه داده­ای اسفزاری استخراج گردیده است. در ادامه، به‌منظور تعیین آستانه بارش شدید، از صدک 95 استفاده شده است. به منطور بررسی و ناحیه‌بندی آستانه­ها از تحلیل خوشه­ای و برای استخراج چرخه­های آستانه­ها از تحلیل همساز­ها بهره گرفته شده است. با اجرای تحلیل خوشه­ای بر روی آستانه‌های بارش شدید چهار ناحیه به شرح زیر مشخص شد: ناحیه با آستانه بارش­های شدید زیاد و ضریب تغییرات زیاد (ناحیه اول)، ناحیه با آستانه بارش شدید متوسط و ضریب تغییرات متوسط (ناحیه دوم)، ناحیه با آستانه بارش شدید بسیار زیاد و ضریب تغییرات بسیار کم (ناحیه‌ی سوم) و ناحیه با آستانه بارش شدید بسیار کم و ضریب تغییرات بسیار زیاد (ناحیه چهارم). در بین نواحی یاده شده ناحیه سوم یعنی کرانه­های ساحلی دریای خزر دارای بالاترین آستانه بارش­های شدید بوده است این درحالی می‌باشد که بخش‌های زیادی از نواحی مرکزی ایران از آستانه بارش­های شدید پایین برخوردار بوده است. نتایج حاصل از تحلیل چرخه­ها در هر چهار ناحیه بیانگر این است که بجز در ناحیه‌ی سوم که چرخه‌ی میان‌مدت حاکم بوده است در سایر نواحی چرخه‌های کوتاه‌مدت بر آستانه‌ی بارش شدید ایران حاکم است.