مکان‌یابی بهینه‌ی جهات توسعه‌ی فیزیکی شهر سرخنکلاته با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)

Abstract

امروزه یکی از موارد بسیار مهم و پیچیده برای برنامه­ریزان­شهری، تصمیم­گیری در مورد مکان­های مناسب جهت گسترش آتی شهر و تعیین اراضی مناسب توسعه می­باشد که این مهم تنها با نگاهی جامع نسبت به تمام عوامل تأثیرگذار در جهت­یابی توسعه­ی فیزیکی شهر، محقق خواهد شد.­ در این راستا، پژوهش حاضر نیز که از نوع توسعه­ای-کاربردی می­باشد، با هدف تعیین مکان­های مناسب جهت گسترش آینده­‌ی شهر سرخنکلاته در استان گلستان، به مطالعه‌ی این مهم با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی پرداخته است. بدین منظور از روش­ ارزیابی چندمعیاره مبتنی بر تحلیل سلسله مراتبی (AHP) در محیط GISاستفاده شده و طیّ این فرایند،13 شاخص طبیعی و انسانی شناسایی و مورد استفاده قرار گرفته است. نتیجه‌ی حاصل گویای آن است که اراضی مناسب توسعه با مساحت 61/33% عموماً در قسمت‌های جنوبی و جنوب شرقی و غربی و اراضی با تناسب کم و بسیار کم با مساحت 42/38% در قسمت‌های شمالی و شمال شرقی و غربی قرار گرفته­اند که با تدوین استراتژی‌های مناسب توسعه و هدایت مراکز سکونت و فعالیّت به سوی اراضی مناسب می‌توان از گسترش سکونتگاهها در اراضی نامناسب ممانعت نموده و ضمن حفاظت از اراضی کشاورزی منطقه از منابع موجود به نحو مطلوب‌تری استفاده کرد. در نهایت با اعمال رابطه‌ی جبری همه‌ی نقشه­های عامل با هم در محیط GIS مورد هم­پوشانی قرار گرفتند و نقشه‌ی پتانسیل اراضی مناطق واقع در محدوده‌ی طرح هادی شهر سرخنکلاته جهت توسعه‌ی شهر کلاس­بندی شد. در نهایت پیشنهاد اساسی یافته­های حاضر، بر تمرکز توسعه‌ی فیزکی آتی شهر در قسمت‌های شمالی، شمال‌شرقی و غربی، با توجه به وضعیت مناسب موجود جهت توسعه‌ی آتی آن است.