برآورد خطر وقوع سیلاب‌ها در مسیر پیچان‌رودها مورد : رودخانه شور (واقع در دامنه‌های شرقی کوهستان سهند)

Abstract

پیچان‌رودها از چشم اندازه‌های مهم هیدرولوژیکی هستند که تغییرات ژئومورفولوژیکی مهم‌تری را موجب می‌شوند. در یک محیط ویژه، این چشم‌اندازها از نشانه‌های تغییرات ناگهانی هیدرولوژیکی وژئومورفولوژیکی محسوب می‌شوند حضور پیچان‌رودها در واقع یکی از نشانه‌های مهم خطر وقوعسیلاب‌ها در محدوده‌ی تشکیل به شمار می‌آید. در مسیر رودخانه شور- واقع در دامنه‌های شرقی کوهستان سهند و جاری در یکی از زیرحوضه‌های قرنقوچای - پیچ وخم‌های زیاد و متوالی تشکیل شده است که با توجه به پیچ و خم‌های ایجاد شده، این پیچان‌رود از تیپیک ترین نوع خود محسوب می‌شود. در این مقاله،برای بررسی این پدیده‌ها و همچنین برای مطالعه‌ی پتانسیل خطر وقوع سیلاب‌ها در طول قطعاتی از مسیر پیچان رود از شاخصی به نام شاخصLFHاستفاده شده است. برای به‌کارگیری این شاخص از نقشه‌های توپوگرافی، از تصاویر ماهواره‌ای و از عکس‌های هوایی و داده‌های میدانی استفاده شده است. نتایج حاصل از بررسی‌ها و شاخص به کار گرفته شده،نشانمی‌دهد که مقدار LFH در کل طول مسیر متفاوت بوده و مقدار آن با متوسط0.77 در طول پیچان‌رود شور نسبتاً بالا است. به عبارت دیگر، طبق این شاخص، خطر وقوع سیلاب‌های بزرگ، به ویژه در طول بعضی از قطعات مسیر پرپیچ وخم‌دار این رودخانه بالا است. بررسی‌ها همچنین حاکی از این است که بعد از وقوع هر سیلاب و با انجام هرجابجایی در قوس پیچان و حرکت آن به طرفکناره‌ها، فرسایش کناری در طول مسیر رودخانه شور تشدید و خطرات ناشی از آن نیز افزایش می‌یابد.