مقایسه¬ی مدل¬هایEPM ، MPSIAC و PSIACدر برآورد فرسایش و رسوب با استفاده از GIS دکتر رضا قضاوی ، دکتر عباسعلی ولی ، یاسر مقامی ، ژاله عبدی ، سیامک شرفی

Abstract

مدیریت صحیح منابع آب و خاک در یک حوضه­ی آبخیز مستلزم شناخت توان تولید رسوب آن بوده و از طرفی جهت شناسایی دقیق عوامل تخریب خاک نیاز به اطلاعات پایه­ی دقیق می­باشد. امروزه وجود سامانه­های دقیق و ابزار و مدل­های مختلف این توانایی را در اختیارمحققان قرار داده تا بتوانند اطلاعات پایه را ذخیره، بازیابی و به روز نمایند. هدف از انجام این مطالعه بررسی و برآورد میزان فرسایش و رسوب­زایی در یک حوضه­ی آبخیز با استفاده از مدل­های EPM، MPSIAC وPSIAC و بهره­گیری از قابلیت­های سامانه­ی اطلاعات جغرافیایی (GIS) می­باشد. برای انجام این تحقیق نقشه واحدهای همگن با استفاده از نقشه­های شیب، کاربری اراضی و زمین­شناسی تهیه گردید. هر یک از عوامل مؤثر در فرسایش و پارامترهای موجود در مدل­ها به طور جداگانه در هر واحد کاری اندازه­گیری و در نهایت برای هر یک از زیرحوضه­ها میزان فرسایش و تولید رسوب سالانه محاسبه شد. نقشه­ی کاربری اراضی با استفاده از تصاویر سنجنده ETM ماهواره لندست بعد از کلاس­بندی تهیه گردید. بر اساس نتایج به دست آمده از این تحقیق میزان رسوب تولیدی سالیانه با روش­های MPSIAC، EPMو PSIAC در زیرحوضه شماره­ی یک حوضه­ی مورد مطالعه به ترتیب 22/14، 2/15 و 5/13 تن بر هکتار، در زیرحوضه شماره 2 به ترتیب 19/14، 18 و 4 تن بر هکتار و برای کل حوضه 05/22، 9/14 و 12 تن بر هکتار برآورد گردید. نتایج حاصل از مقایسه RMSE در تعیین صحت روش­ها نشان داد که روش PSIAC برای برآورد میزان فرسایش و تولید رسوب سالیانه در شرایط طبیعی و خاکی حوضه مورد مطالعه نسبت به دو روش دیگر مناسب­تر می­باشد.