بررسی ویژگی های ژئوشیمیایی توده های‌ گابرویی سرکوبه در شمال خمین، زون سنندج- سیرجان

Abstract

توده‌های گابرویی سرکوبه در 18- 16 کیلومتری شمال شهر خمین از توابع استان مرکزی واقع شده‌اند. این سنگ‌های گابرویی در آهک‌های کرتاسه نفوذ کرده‌اند و سن احتمالی ائوسن دارند. ناحیه مورد مطالعه بخشی از زون سنندج- سیرجان است. براساس مطالعات کانی‌شناسی و ژئوشیمیایی ترکیب اصلی توده‌ها گابرو بوده و کانی‌های اصلی تشکیل‌دهنده آن شامل: پلاژیوکلاز، کلینوپیروکسن نوع دیوپسید، و کانی کدر و دارای بافت افیتیک تا ساب‌افیتیک هستند. براساس مطالعات ژئوشیمیایی، تقسیم‌بندی براساس عناصر اصلی و جزئی، این سنگ‌ها با میزان SiO₂ از 89/43 تا 91/50 بیشتر در محدوده گابرو با ماهیت قلیایی قرار گرفته‌اند و تعدادی از نمونه‌ها به علت هضم سنگ‌های آهکی، ماهیت نیمه‌قلیایی نشان می‌دهند. الگوی REE به‌هنجار شده به کندریت غنی‌شدگی LREE ها را نسبت به HREE ها را با اندکی بی‌هنجاری مثبت Eu، حاصل تبلور پلاژیوکلاز، نشان می‌دهد. غنی‌شدگی از Nb و Ti در نمودارهای عنکبوتی بهنجار شده این سنگ‌ها نسبت به گوشته اولیه و مورب روشن می‌سازد که ماگمای سازنده از ویژگی‌های ماگماهای درون‌صفحه‌ای برخوردار است. همچنین غنی‌شدگی از عناصر LILEو تهی‌شدگی از عناصر HFSE در نمودارهای عنکبوتی مشهود است. بررسی ژئوشیمیایی عناصر جزئی و REE نشان از منشا گرفتن ماگمای گابروها از یک سنگ منشا، گارنت اسپینل لرزولیتی با خاستگاه گوشته سست کره‌ای دارد.