کانیسازی آهن در آنومالی شرقی سنگان، شمال شرق ایران

Abstract

کانسار آهن سنگان از آنومالیهای غربی، مرکزی و شرقی تشکیل شده است. آنومالی شرقی برخلاف دو آنومالی دیگر، از کانی سازیهای<br />متعدد و پراکندهای با ذخیره کم تشکیل شده است. توده نفوذی اصلی میزبان کانی سازی در شمال آنومالی شرقی قرار دارد و بنام سرنوسر<br />معروف است. ترکیب این توده نفوذی مونزوگرانیتی است و خصوصیات مشابه با گرانیتهای تیپ ،Iسری کالکآلکالن با پتاسیم بالا را دارد.<br />محیط تکتونیکی این توده منطبق بر قوسهای حواشی قارهای و ماگماهای مشتق شده از گوشته در نواحی قوس است. رخدادهای کانی سازی<br />با ماگماتیسم ائوسن- الیگوسن و محلولهای گرمابی حاصل از آن مرتبط میباشند.در منطقه آنومالی شرقی دو نوع کانیسازی آهن تشخیص<br />داده شد: -1کانیسازی مگنتیت دمای بالا نوع اسکارنی در مرز بین گرانیت با آهکها و آهکهای دولومیتی، -2کانیسازی گرمابی دمای<br />پایین ولاستونیت، کلریت، هماتیت و گوتیت با، یا بدون باریت در آهکهای دولومیتی، ماسه سنگهای آهکی و ولکانیکهای اسیدی. در نوع<br />اول، مگنتیت به صورت تودهای، عدسیشکل )اغلب همروند با لایهبندی میزبان(، لامیناسیون و رگهای همراه با مقدار کمی پیریت و<br />کالکوپیریت و کانیهای گانگ از جمله فورستریت، گارنت، کلینوپیروکسن، ترهمولیت– اکتینولیت، اسکاپولیت، فلوگوپیت، اپیدوت، کلریت،<br />کوارتز و کربنات دیده میشود. در نوع دوم نیز بسته به نوع سنگ میزبان و وضعیت ساختاری محل، کانیسازی به فرمهای تودهای نامنظم )از<br />چند سانتیمتر تا چند صد متر(، جانشینی، دانه پراکنده، پرکننده حفرات و فضای بین قطعات برشی، رگه و رگچهای و استوک ورک به همراه<br />تغییراتی مثل دولومیتیشدن، سیلیسیشدن، سریسیتیشدن، کربناتیشدن و تورمالینیشدن در سنگ میزبان دیده میشود