کاربرد شاخصPCI در بررسی الگوی بارش پاییزه ایران و تحلیل روند آن در مقیاس سالانه و فصلی

Abstract

بارش به عنوان یکی از مهم‌ترین عناصر آب و هوایی از دیدگاه‌های مختلف مورد بحث و پژوهش‌های زیادی قرار گرفته است. هدف از این پژوهش کاربرد شاخص تراکم PCI در بررسی الگوی بارش پاییزه ایران و تحلیل روند مقایسه ای سالانه و فصلی آن در ایستگاه های منتخب می باشد . جهت این امر از داده‌های بارش روزانه 38 ایستگاه همدید طی دوره آماری 1981-2010 استفاده شد. ماتریس داده‌ها به ابعاد 38*2760 می‌باشد که سطرها شامل روز‌ها و ستون‌ها ایستگاه‌ها می‌باشند. در این پژوهش برای پهنه‌بندی شاخص تراکم بارش از تحلیل خوشه‌ای ، برای تجزیه و تحلیل داده‌ها و ترسیم نمودارها نیز از نرم‌افزار متلب و بالاخره جهت درون‌یابی شاخص PCI از روش کریجینگ معمولی در نرم‌افزار GIS استفاده شد. نتایج نشان داد که بارش پاییزه ایران از لحاظ شاخص تراکم بارش PCI به سه خوشه مجزای تراکم یکنواخت، متوسط و نامنظم بارش قابل تفکیک است. نتایج پهنه‌بندی شاخص مورد نظر در مقیاس ماهانه و سالانه نشان داد که نواحی جنوب و جنوب شرقی ایران دارای بی‌نظمی و پراکندگی بالا در ریزش‌های جوی بوده و مناطق مرکزی و شرقی دارای تراکم متوسط بارش هستند. مناطق شمال، شمال غرب، شمال شرق و زاگرس مرکزی دارای تمرکز بارندگی یکنواخت است. تراکم متوسط بارش نیز متعلق به ایستگاه‌هایی است که دارای متوسط بارندگی می‌باشند.