مدلسازی دورنمای رابطه میانگین دما و درجه روز سرمایش وگرمایش سالانه ایران

Abstract

درجه روز یک شاخص پویا آب و هوایی است که مورد استفاده در طیف وسیعی از برنامه های کاربردی از جمله طراحی مسکن، مدیریت انرژی، کشاورزی، حمل و نقل و صدها عامل دیگر است. گرمایش جهانی و مدیریت انرژی از یکسو و محیط زیست پایدار از سوی دیگر ایجاب می نماید تا نگاهی ویژه به دورنمای انرژی و مدیرت آن داشت. این پژوهش با هدف توسعه یک مدل ساختارمند برای محاسبه درجه روز از درجه حرارت سالانه کشور به رشته تحریر در آمده است. به این منظور نخست داده های دمای روزانه مدلEH5OM ، طی دوره آماری(2050-2015 میلادی)، تحت سناریو A1B با تفکیک مکانی 75/1 درجه قوسی، برای گستره ایران بارگیری گردید. در گام بعدی داده های نامبرده با تفکیک مکانی 27/0×27/0 قوسی توسط مدل ریزمقیاس گردیدند. درجه روز گرمایش و سرمایش کشور با استفاده از آستانه پیشنهادی انجمن استاندارد علوم ایالات متحده آمریکا (9/23 درجه سانتیگراد برای سرمایش و 3/18 درجه سانتیگراد برای گرمایش)محاسبه گردید. در نهایت رابطه بین میانگین دمای روزانه دما و درجه روز با استفاده از رگرسیون غیرخطی چندگانه و با برازش معادلات کوبیک و کوادراتیک محاسبه شد. نتایج نشان می دهد یک رابطه بسیار قوی بین درجه حرارت سالانه و درجه روز برقرار است. ترکیب انحراف استاندارد ، عرض جغرافیایی و ارتفاع منجر به افزایش دقت پیش بینی مدل شده است که نشان از نقش تغییرات مکانی بالای این دو فراسنج و همسویی چند جانبه عوامل محیطی است. تفاوت کلیدی درجه روز سرمایش نسبت به درجه روزگرمایش در مدل­های ارائه شده برای پیش­بینی سرمایش، ارجحیت توان درجه دو میانگین دمای سالانه است، ولی در مدل­های ارائه شده برای پیش­بینی گرمایش توان اول میانگین دمای سالانه (₸) ارجهیت بالاتری دارد. همچنین ضریب همبستگی معکوس و معنی داری نیز بین میانگین دما ودرجه روزهای گرمایش و سرمایش سالانه وجود دارد.