ارزیابی توانمندی ژئوتوریسمی ژئومورفوسایت‌های روستای ورکانه به‌روش پری‌یرا

Abstract

اشکال ژئومورفولوژیک و نمود آن­ها در مکان­های ژئومورفیکی یکی از ارکان اصلی دانش ژئوتوریسم است. محوریت مطالعاتی در این شاخه­ علمی، تعیین لندفرم­های ویژه­ گردشگری و ترکیب نمودن آن با مواریث فرهنگی، تاریخی و اکولوژیکی به منظور دست­یابی به توسعه پایدار گردشگری است. بنابراین مکان­های ژئومورفیک به­صورت اشکال و فرآیندهای ژئومورفولوژیکی تعریف می­شوند که بنابر درک انسان از عوامل تأثیرگذار زمین­شناسی، ژئومورفولوژیکی، تاریخی و اجتماعی این مکان­ها، ارزش زیبایی­شناختی، علمی، فرهنگی- تاریخی و یا اجتماعی- اقتصادی پیدا می­کنند. روستای ورکانه به سبب داشتن ویژگی­های زمین شناختی و ژئومورفولوژیکی در معماری چشم­اندازهای طبیعی و فرهنگی، اهمیت و پتانسیل بالایی در زمینه­ جذب ژئوتوریسم دارند. بنابراین، ارایه­ روش­های ارزیابی جامع در تحقق توسعه­ ارزش­های علمی، فرهنگی، اقتصادی و مانند آن ضروری به­نظر می­رسد. در این پژوهش تلاش شده است با استفاده از روش پری­یرا و بررسی­های میدانی به ارزیابی توانمندی مکان­های ژئومورفیکی روستای ورکانه پرداخته شود. در این روش، از یک طرف از مجموع دو معیار علمی و مکمل، ارزش ژئومورفولوژیکی سایت­ها شناسایی می­شود و از طرف دیگر ارزش مدیریتی از مجموع دو معیار محافظت و استفاده به­دست می­آید و از جمع این دو ارزش اصلی امتیاز نهایی مکان­های ژئومورفیک مشخص می­شود. نتایج نشان می­دهد از میان سایت­های مورد بررسی، بالاترین امتیاز در بخش ژئومورفولوژیکی (62/7) متعلق به خانه­های سنگی و بالاترین امتیاز در بخش مدیریتی (02/6) متعلق به همین مکان می­باشد این بیانگر توانمندی قابل توجه مکان­های ژئومورفیکی مورد مطالعه برای جذب گردشگر و توسعه گردشگری در منطقه است. با توجه به نتایج به­دست آمده، برای اینکه مکان­های ژئومورفیک قابلیت عرضه به گردشگران و بازدیدکنندگان را داشته باشد، لازم است این مکان­ها تبدیل به محصول گردشگری شوند. تبدیل شدن جاذبه­ها و مکان­های گردشگری، پیش از هر چیز نیازمند سرمایه­گذاری و آماده سازی دارد تا اینکه یک توسعه پایدار به­ویژه در جوامع روستایی فراهم شود