بررسی آستانه‌های توپوگرافیکی وتحلیل نقش نوع سازندهای سطحی در توسعه خندق‌ها در دامنه‌های کوهستان‌های نواحی نیمه خشک مطالعه موردی: حوضه شورچای

Abstract

<span style="font-family: 'B Lotus'; font-size: 10pt; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-language: FA; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="FA" dir="RTL">در سطوح دامنه‌های مناطق<br />نیمه خشک انواع فرسایش و با شدت‌های متفاوت فعال است. فرسایش خطی بویژه فرسایش<br />خندقی در بین انواع فرسایش مهمترین عامل تخلیه و ورود مواد دامنه ای به دشت‌های<br />سیلابی وآب‌های جاری محسوب می‌شود. این نوع فرسایش در محدوده‌های کوهستانی نواحی<br />نیمه خشک که دامنه‌هابه خوبی توسط پوشش گیاهی محافظت نمی‌شوند، بیشتر دیده می‌شود.<br />در تشدید فرسایش عوامل مختلفی دخیل هستند، اما سرعت تشکیل عوامل مختلفی دخیل از<br />پدیده‌های مربوط به فرسایش، به ویژه خندق‌ها در سطوح شیبدار متشکل از سازندهای<br />سطحی مستعد به فرسایش خطی قابل ملاحظه است. در حوضه شورچای واقع در دامنه‌های شرقی<br />کوهستان سهند (واقع در موقعیت جغرافیایی از</span><span style="font-family: 'Times New Roman','serif'; font-size: 10pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-font-family: 'B Lotus'; mso-bidi-language: FA; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;">́</span><span style="font-family: 'B Lotus'; font-size: 10pt; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-language: FA; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="FA" dir="RTL"> 05</span><span style="font-family: 'Times New Roman','serif'; font-size: 10pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-language: FA; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="FA" dir="RTL">˚</span><span style="font-family: 'B Lotus'; font-size: 10pt; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-language: FA; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="FA" dir="RTL"> 36 تا</span><span style="font-family: 'Times New Roman','serif'; font-size: 10pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-font-family: 'B Lotus'; mso-bidi-language: FA; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;">́</span><span style="font-family: 'B Lotus'; font-size: 10pt; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-language: FA; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="FA" dir="RTL"> 20 </span><span style="font-family: 'Times New Roman','serif'; font-size: 10pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-language: FA; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="FA" dir="RTL">˚</span><span style="font-family: 'B Lotus'; font-size: 10pt; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-language: FA; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="FA" dir="RTL">37 عرض<br />شمالی واز</span><span style="font-family: 'Times New Roman','serif'; font-size: 10pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-font-family: 'B Lotus'; mso-bidi-language: FA; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;">́</span><span style="font-family: 'B Lotus'; font-size: 10pt; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-language: FA; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="FA" dir="RTL"> 43 </span><span style="font-family: 'Times New Roman','serif'; font-size: 10pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-language: FA; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="FA" dir="RTL">˚</span><span style="font-family: 'B Lotus'; font-size: 10pt; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-language: FA; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="FA" dir="RTL"> 46 تا</span><span style="font-family: 'Times New Roman','serif'; font-size: 10pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-font-family: 'B Lotus'; mso-bidi-language: FA; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;">́</span><span style="font-family: 'B Lotus'; font-size: 10pt; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-language: FA; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="FA" dir="RTL"> 15</span><span style="font-family: 'Times New Roman','serif'; font-size: 10pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-font-family: 'B Lotus'; mso-bidi-language: FA; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;">́</span><span style="font-family: 'Times New Roman','serif'; font-size: 10pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-language: FA; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="FA" dir="RTL">˚</span><span style="font-family: 'B Lotus'; font-size: 10pt; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-language: FA; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="FA" dir="RTL"> 47<br />طول شرقی )بر روی دامنه‌های متشکل از سازندهای سطحی متشکل از مارن، سیلت و رس حضور<br />خندق‌های عمیق ودر حال توسعه در بخش‌های مختلف حوضه، بویژه در شیب‌های منتهی به<br />رودخانه اصلی بیشتر دیده می‌شود. در این مقاله با استفاده از شاخص‌ها وضرایب مختلف<br />مانند شاخص‌های </span><span style="font-family: 'Times New Roman','serif'; font-size: 10pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-font-family: 'B Lotus'; mso-bidi-language: FA; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;">V</span><span style="font-family: 'B Lotus'; font-size: 10pt; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-language: FA; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="FA" dir="RTL"> و </span><span style="font-family: 'Times New Roman','serif'; font-size: 10pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-font-family: 'B Lotus'; mso-bidi-language: FA; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;">TCI</span><span style="font-family: 'B Lotus'; font-size: 10pt; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-language: FA; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="FA" dir="RTL"> عوامل تشکیل<br />وتوسعه این پدیده بررسی و تحلیل شده. نتایج حاصل از این بررسی‌ها نشان می دهد که<br />در بخش‌های مختلف حوضه شورچای، شیب و نوع سازندهای سطحی دامنه‌ها نقش اولیه را در<br />فراهم نمودن زمینه لازم برای تشکیل خندق‌ها ایفا نموده است. تحلیل مقادیر حاصل از<br />به کارگیری شاخص‌ها در بخش‌هایی از محدوده مورد مطالعه نشان می دهد که در مواردی<br />مقادیر حاصل از حد آستانه‌ها تجاوز نموده است، که این امر از پتانسیل بالای دامنه‌های<br />محدوده مذکور برای فرسایش خطی، حکایت می‌کند</span>