پهنهبندی شدت خشکی در ایران با استفاده از مدل تبخیر و تعرق هارگریوزـ سامانی بر مبنای توپوگرافی رقومی DEM
نوع مدرک
Textمقاله پژوهشی
زبان مدرک
فارسیچکیده
در مناطق خشک به علت دوری از منابع رطوبت و دریافت تابش بیشتر، میزان تبخیر و تعرق، بیشتر از بارندگی سالانه است؛ لذا میزان تبخیر و تعرق، میتواند شاخص خوبی برای برآورد شدّت خشکی یک منطقه باشد. از آنجا که بسیاری از پارامترهای اقلیمی لازم برای محاسبة شدّت تبخیر و تعرق به وسیلة سایر روشها در بسیاری از ایستگاههای سینوپتیک ایران، ثبت نمیگردد و نتایج بسیاری از پژوهشها، بیانگر خطای کمتر در روش هارگریوز- سامانی میباشد، از این روش برای ارزیابی تبخیر و تعرق برای 48 ایستگاه سینوپتیک کشور استفاده شد. در گام بعدی، تحلیل فضایی توزیع مکانی نتایج حاصله بر مبنای توپوگرافی رقومی DEM در محیط GIS به منظور تولید نقشههای شدت تبخیر و تعرق انجام و در پایان به تلفیق یافتهها برای تولید نقشة پهنهبندی، شدّت خشکی ایران اقدام شد. نتایج نشان داد که در مقیاس فصلی و ماهانه، شدّت تبخیر و تعرق، انطباق قابل قبولی با سیستمها و تودههای هوای حاکم بر ایران در طی فصول مختلف سال، نشان میدهد. تلفیق نقشههای تولید شدة تبخیر و تعرق به روش هارگریوز- سامانی برای میانگین 12 ماه در طی دورة آماری 30 ساله، نشاندهندۀ قرارگیری تمامی قلمرو ایران در شرایط اقلیمی خشک است؛ چرا که حداقل در طی سه ماه از سال، میزان بارش در همة نقاط ایران از میزان تبخیر و تعرق کمتر بوده است. بر این اساس، شدّت خشکی محاسبه شده برای سواحل شمالی و جنوبی کشور و همچنین برای فلات مرکزی، البته با شدّت بیشتری، صدق میکند.
کلید واژگان
پهنه بندی خشکی ایرانمدل هارگریوز
تبخیر و تعرق
DEM
GIS
شماره نشریه
3تاریخ نشر
2012-10-221391-08-01
ناشر
دانشگاه رازیRazi University of Kermanshah
شاپا
2322-31972676-5683
