الکتروریزپوشانی لیکوپن در ساختار میکروالیاف پروتئینی: بررسی خصوصیات فیزیکوشیمیایی و زیست‌دسترسی

Abstract

لیکوپن رنگ‌دانه کاروتنوئیدی چربی‌دوستی است که دارای خواص سلامتی بخش ویژه‌ای می‌باشد، به این دلیل بسیاری از محققین، آن را به ‌عنوان یک ماده ارزشمند می‌شناسند. پایداری بسیاری از ترکیبات زیست فعال به علت فرآیندهای گوناگون فیزیکوشیمیایی و فیزیولوژی محدود می‌شود، به همین منظور استفاده از روش‌های مختلف ریزپوشانی جهت آزاد شدن کنترل‌شده و افزایش میزان پایداری ترکیبات زیست فعال، امری ضروری می‌باشد. در این پژوهش تأثیر غلظت‌های مختلف محلول زئین (35 و 30، 25، 20، 15 درصد وزنی/حجمی) بر تولید الیاف زئین با استفاده از روش الکتروریسی مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه از غلظت بهینه جهت ریزپوشانی لیکوپن در دو سطح (0.075، 0.05درصد وزنی/ وزنی) استفاده شده است. خصوصیات فیزیکی و شیمیایی الیاف زئین حاوی لیکوپن مورد بررسی قرار گرفت. همچنین پروفایل رهایش لیکوپن در سه فاز دستگاه گوارش انسان (دهان، معده و روده کوچک) بررسی شد. تصاویر حاصل از میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) نشان داد الیاف یکنواخت، همگن و بدون مهره برای زئین حاصل گردیده است. راندمان ریزپوشانی لیکوپن در دو نمونه بین 88.07-85.68درصد متغیر بوده است. نتایج حاصل آزمون FTIR حاکی از آن است که ریزپوشانی به‌صورت موفقیت‌آمیز صورت گرفته و از نوع فیزیکی می‌باشد. علاوه بر این رهایش کنترل‌شده و پایدار از لیکوپن در دستگاه گوارش مشاهده‌ شده است که این سبب افزایش در زیست‌دسترسی آن شده است. ریزپوشانی با استفاده از الیاف الکتروریسی شده زئین پتانسیل بالایی به ‌عنوان یک سیستم رسانش هدفمند مناسب برای لیکوپن دارد. از این‌رو استفاده از این روش برای ریزپوشانی لیکوپن در صنعت غذا توصیه می‌شود.