منش و سبک مصرف موسیقی: مطالعه موردی جوانان شهر تهران

Abstract

این مقاله سعی می‌کند براساس نظریه منش و میدان بوردیو و با استفاده از روش پیمایش و میدانی و با مطالعه رابطه منش جوانان تهرانی و مصرف موسیقایی آنها به برخی پرسش‌ها پاسخ دهد. برجسته شدن تمایزهای مبتنی بر مصرف انواع متفاوتی از موسیقی به‌ویژه موسیقی غیر ایرانی در بین جوانان کشور‏، پرسش‏های زیادی را در مورد ساخت‌یافتگی آنها، ماهیت این گرایش‌ها و میزان توفیق سیاست‏های فرهنگی مطرح کرده است. مطالعه ما نشان می‌دهد که تنوع قابل ملاحظه‌ای در مصرف انواع موسیقی در بین افراد مورد مطالعه وجود دارد و این الگوها با منش‌های مورد بحث بوردیو از قبیل پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی، منطقه محل سکونت، رشته تحصیلی، قومیت و جنسیت جوانان رابطه معناداری دارند. به لحاظ اهمیت تاثیر این متغیرها، مطالعه نشان می‏دهد که منطقه محل سکونت، پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی، رشته تحصیلی و جنسیت افراد به‌ترتیب بیشترین تاثیر را بر روی نوع موسیقی مورد مصرف دارند و متغیر قومیت در این خصوص هیچ ‌گونه تاثیری ندارد. یافته‌های پژوهش در زمینه تنوع در انواع مصرف موسیقایی و تاثیرات متغیرهای زمینه‌ای و اقتصادی و اجتماعی، بیانگر نضج و رواج سبک‏های متفاوت موسیقایی و پیدایش نوعی گرایش خرده فرهنگی در درون فرهنگ کلی است که به‌نوبه خود عدم موفقیت سیاست‏های فرهنگی رسمی را در خصوص جوانان در سازگاری با فرهنگ کلی (حاکم) برجسته می‌سازد.