برنامه‌ریزی و آمایش راهبردهای ارتقای امنیت زائران و گردشگران شهر مشهدبا تلفیق مدل های برنامه ریزی استراتژیک و تحلیل شبکه (ANP-SWOT)

Abstract

امنیت پیش‌زمینه‌‌ی یک اجتماع سالم و احساس امنیت، بسترساز توسعه‌ی جوامع انسانی است. سعادت یک اجتماع در گرو حفظ و بقای امنیت و احساسات ناشی از آن است. امنیت زائران و گردشگران از مهم‌ترین مقوله‌هایی است که در بحث امنیت مطرح می‌شود. هدف این پژوهش، آمایش و برنامه‌ریزی راهبردهای ارتقای امنیت زائران و گردشگران در کلان‌شهر مشهد با تلفیق مدل‌های برنامه‌ریزی استراتژیک و تحلیل شبکه‌یANP-SWOT ‌ است. روش تحقیق این پژوهش، توصیفی- تبیینی با اهداف کاربردی- توسعه‌ای است. در ابتدا برای رسیدن به عوامل چهارگانه‌ی SWOT از روش دلفی استفاده شده، بدین‌گونه که سی نفر از کارشناسانی که در این زمینه خبره بودند، انتخاب شدند تا مهم‌ترین عوامل نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید در امنیت زائران و گردشگران را جمع‌آوری کنند. سپس برای اولویت‌بندی استراتژی‌های حاصل از فن سوات، با استفاده از مدل تحلیل شبکه (ANP) به ارزیابی و اولویت‌بندی استراتژی‌های حاصله پرداخته شده است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل‌ها با مدل ANP نشان می‌دهد که راهبردهای SO₁، SO₂ و ST1، سه راهبرد اولیه در ارتقای امنیت زائران و گردشگران شناخته شده است. راهبـرد SO₂، برنامه‌ریزی برای مدیریت یکپارچه‌ی امنیت زوار در مناطق اطراف حرم و راهبرد SO₁ تهیه‌ی بسته‌های سرمایه‌گذاری (مشارکتی و غیر مشارکتی) برای توسعه‌ی کمی و کیفی مراکز اقامتی زائران است که هر دو مربوط به استراتژی‌های تهاجمی است. همچنین راهبرد ST₁، حمایت از سرمایه‌گذاران بخش خصوصی و نهادهای مدنی در جهت پیشبرد سریع طرح‌های کالبدی مربوط به طرح بافت نوسازی پیرامون حرم بوده که این راهبرد مربوط به استراتژی‌های رقابتی است. در نهایت، استراتژی تهاجمی با کسب امتیاز 0.41392 به‌عنوان استراتژی دارای اولویت اول و استراتژی محافظه‌کارانه با کسب 0.23026 امتیاز به‌عنوان استراتژی دوم در جهت ارتقای امنیت زائران و گردشگران انتخاب ‌شده‌اند