تحلیل فضایی از تأثیر دین داری بر سرمایه اجتماعی

Abstract

سرمایه‌ اجتماعی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مسائل اجتماعی و پتانسیل قدرت مردمی، مورد توجه بسیاری از اندیشمندان قرار گرفته است. به عقیده‌ی بسیاری از صاحب‌نظران، یکی از عوامل مهم در افزایـش سرمایه‌ی اجتماعی در جامعه، دین‌داری مردم است. در این تحقیق به بررسی نقش دین‌داری در افزایش سرمایه اجتماعی افراد پرداخته می‌شود. این موضوع به‌صورت تطبیقی میان نقاط شهری و روستایی شهرستان کوهدشت بررسی شده و تفاوت میان این دو جامعه از نظر دین‌داری و تأثیر آن بر سرمایه‌ی اجتماعی تجزیه و تحلیل شده است. روش تحقیق مقاله‌ی حاضر، توصیفی – تحلیلی بوده و برای گردآوری اطلاعات از روش اسنادی و میدانی استفاده شده است. از این‌رو تعداد 400 پرسش‌نامه در نقاط شهری و روستایی شهرستان کوهدشت تهیه و جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل شده است. دو نقطه‌ی شهری و ده نقطه‌ی روستایی به روش تصادفی به عنوان نمونه‌ی موردی انتخاب شده و با توجه به نسبت جمعیت نقاط شهری و روستایی، تعداد 185 پرسش‌نامه در نقاط شهری و تعداد 215 پرسش‌نامه در نقاط روستایی توزیع گردید. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها، از نرم افزار آماری SPSS استفاده شد. با توجه به نوع متغیرها از دو آزمون T-Test مستقل و آزمون هم‌بستگی پیرسون استفاده شد. همچنین دین‌داری در این تحقیق در پنج بعد (فکری، اعتقادی، مناسکی، تجربی و پیامدی) و سرمایه‌ی اجتماعی در چهار بعد (اعتماد عمومی، اعتماد رسمی، مشارکت عمومی و مشارکت رسمی) بررسی شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که از لحاظ ابعاد دین‌داری و سرمایه اجتماعی، تفاوت معناداری میان نقاط شهری و روستایی وجود دارد. همچنین تأثیر دین‌داری بر افزایش سرمایه‌ اجتماعی در نقاط روستایی، بیش‌تر از نقاط شهری است.