پهنه بندی کاربری توسعه شهری بر اساس توان های اکولو‍ژیک

Abstract

استان مازندران با تنوع اکوسیستم‌های مناسب و مساعد برای زیست‌انسانی و تنوع جاذبه‌های طبیعی و چشم اندازها و مناظر با ارزش زیست‌محیطی جزو مهمترین نقاط جمعیت پذیر کشور به شمار می‌رود، که در سال 1365 دارای 33 نقطه شهری با جمعیتی معادل 893293 (2/39 درصد جمعیت استان) بود. در سال 1375 تعداد نقاط شهری استان به 37 عدد افزایش یافت، که با 9/6 درصد افزایش، جمعیتی معادل 1202469 نفر (2/46 درصد جمعیت استان) را در خود جای داده بود. در سرشماری سال 1385 از 1020 نقطه شهری کشور، 51 شهر معادل 5 درصد به استان مازندران اختصاص داشت، که با جمعیتی برابر 568949/1 نفر 2/3 درصد از جمعیت شهری کشور و 2/54 درصد از جمعیت استان را شامل گردید که برای اولین بار در تاریخ توسعه استان متوسط جمعیت شهرنشین استان سرانجام بر جمعیت روستانشین غلبه پیدا نمود. این افزایش شهرنشینی و استفاده از سرزمین جهت توسعه سکونتگاه‌های شهری در استان بدون در نظر گرفتن توان‌های اکولوژیک و پتانسیل‌های محیطی منجر به پیامدهای ناگوار و تخریب محیط زیست در استان می‌گردد، که در نهایت منابع طبیعی را در معرض تهدید قرار می‌دهد و محیط را از توسعه پایدار دور می‌سازد. از اینرو تحقیق حاضر با هدف پهنه‌بندی کاربری توسعه شهری بر اساس توان‌های اکولوژیک با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند معیاره مبتنی بر GIS در استان مازندران صورت پذیرفته است. نتایج حاکی از آن است که 23 درصد از مساحت استان (1187 واحد اکولوژیک با مساحت 908/532572 هکتار) به پهنه مناسب، 47 درصد از مساحت استان (1275 واحد اکولوژیک با مساحت 652/1125391 هکتار) به پهنه متوسط و 47 درصد از مساحت استان ( 2192 واحد اکولوژیک با مساحت 605/720143 هکتار) به پهنه نامناسب کاربری توسعه شهری اختصاص یافته است.