تحلیل و مدل‌سازی دمای سالانه شهر یزد با استاده از مدل ARIMA

Abstract

دما به عنوان یکی از عوامل مهم و تعیین کننده عناصر اقلیمی، شاخص مناسبی برای ردیابی تغییرات اقلیم به شمار می­آید، به طوری که کوچک‌ترین تغییر در دمای یک مکان، تاثیرات کاملاً محسوس و مهمی در اکوسیستم ها به دنبال خواهد داشت. از این‌رو در این پژوهش از روش­های آماری هم‌چون آزمون­های آشکارسازی روند با استفاده از روش­های پارامتریک و ناپارامتریک و از روش­های نسبی برآورد روند بر روی مشاهدات جهت شناسایی رفتار دمایی شهر یزد و همچنین از تحلیل طیفی برای برآورد چرخه­های نهان در دمای سالانه یزد استفاده شده است در این پژوهش از داده­های سالانه دمای ایستگاه سینوپتیک یزد طی دوره آماری 2010 – 1962 استفاده شده که جهت رسیدن به اهداف پژوهش از مدل ARIMA بهره یافته است که بعد از آزمون الگوهای مختلف، الگو(0,1,2 )ARIMA الگوی برازنده‌تری برای دمای سالانه تعیین گردید. بر همین اساس برای 10 سال آینده با بازه اطمینان 95%، پیش بینی دما صورت گرفته است. نتایج آزمون گردش­ها با 5/0% خطا نشان می­دهد که مشاهدات سالانه دما تصادفی نیستند و تغییرات سالانه دمای یزد دارای روند معنی­دار و افزایشی است، همچنین در سطح اطمینان 95% به جز همساز اول، همساز 22 همساز معنا دار دیگری در سری زمانی دما می­باشد به عبارتی این ویژگی، گواه دیگری بر وجود روند در مشاهدات است.