میزان اعتبار راویان عامه از دیدگاه علمای شیعه

Abstract

چکیدهبرخی از علمای شیعه‌ در راه‌ قبول‌ روایت‌ و خبری‌ که‌ از رسول‌ خدا و یا أئمۀ طاهرین‌ به‌ آنها می‌رسد، شیعی‌ مذهب‌ بودن‌ راوی‌ آن‌ حدیث را شرط نمی‌دانند، بلکه‌ برای‌ ایشان وثوق‌ به‌ راوی‌ کفایت‌ می‌کند. مؤید این مطلب، تاریخ علمای شیعه است که به این موضوع از نظرگاه‌های مختلفی نگریسته‌اند تا جایی که گاه نظریات متضادی در باره توثیق و عدم توثیق راویان عامه بیان داشته‌اند.این پژوهش در پی آن است که با روش کتابخانه‌ای اسنادی و به شیوه توصیفی _ تحلیلی به واکاوی دیدگاه‌های علمای شیعه در باره اعتبار راویان اهل سنت از دوره متقدمین تا زمان معاصر بپردازد. با تأمل در کتب علمای متقدم توثیقات خاص و عامی در باره راویان عامی مذهب به دست می‌آید. در کتب علمای متأخر نیز به تبعیت از علمای متقدم، برای برخی از راویان عامه توثیق‌های عام و خاص بیان شده‌ است و آنها با شواهد و مدارکی به تحلیل مرویاتشان پرداخته، جهت صحت آنها را بیان نموده‌اند. پژوهش حاضر با کنار هم گذاشتن جنبه‌های مختلف مبانی هر دو طیف علمای شیعه به جامعیتی از شواهد دست یافته است. در پایان نیز با بررسی برخی از مهم‌ترین منابع رجالی و روایی شیعی، آماری از تعداد روایان موثق اهل سنت بیان کرده است.