واکاوی روش‏های ناقدان (محدث، رجالی) در اعتبارسنجی راویان/ علی رضا طبیبی، مجید زیدی جودکی

Abstract

بعد از آن‏که برخی افراد خواسته یا ناخواسته در احادیث پیامبر دست بردند و سخنان وی را تحریف کردند، ناقدان در صدد چاره‏‏جویی برآمدند تا هر سخنی را از هر کسی نپذیرند بدین جهت از راه‏‏ها و روش‏‏های مختلفی از احوال راویان گرد آوردند. در همین راستا این مقاله روش‏‏هایی که ناقدان از طریق آن‏ها به اعتبار سنجی راویان پرداخته‏‏ را بررسی کرده است. که بعد از تتبع و جست‏وجو در چگونگی کسب اطلاع ناقدان از احوال روات به دست آمد که عمده روش‏‏های آن‏ها از سه طریق استقراء، مقارنه و تحلیل بوده است. که هر سه روش از روش‏‏های علمی بوده و در سایر علوم نیز به کار گرفته می‏‏شوند. روش استقراء از طریق تتبع در روایات راوی حاصل شده، روش مقارنه نیز از طریق مقایسه روایات راوی با سایر روات بوده و تحلیل نیز بوسیله واگشودن و تقسیم یک کلّ ناشناخته به چند جزئی معلوم صورت می‏‏پذیرد.