پاسخ عوامل (شاخص‌های) آمادگی جسمانی به توالی‌های زمانی تمرین در دوره‌های رشدی مختلف

Abstract

پاسخ به تمرین بین افراد در دامنه‌های سنی مختلف متفاوت است، اما آیا تفاوت‌های کمّی با توجه به توالی‌های تمرینی در پاسخ شاخص‌های آمادگی جسمانی بین کودکان، نوجوانان و جوانان در مراحل مختلف تمرین وجود دارد یا خیر؟ به همین منظور تحقیق حاضر درصدد آن است تا ضمن بررسی این پاسخ‌ها، تأثیر سن را به‌عنوان یک عامل رشدی بر آنها ارزیابی کند. 36 آزمودنی پسر در سه دامنۀ سنی 8 تا 10 سال، 12 تا 14 سال و 17 تا 19 سال به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و در دامنه‌های سنی گروه کودکان 5/0±83/8 سال، نوجوانان 5/0±5/12 سال و جوانان 6/0±3/16 سال قرار گرفتند. برنامۀ تمرین شامل تمرینات استقامتی، قدرتی و انعطاف‌پذیری به‌صورت 3 جلسه تمرین در هفته به مدت 12 هفته اجرا شد. چابکی، سرعت حرکت، توان انفجاری، هماهنگی، استقامت عضلانی، تعادل، استقامت قلبی تنفسی و انعطاف‌پذیری قبل و بعد از شش هفتۀ اول برنامۀ تمرینی (پس‌آزمون 1) و در شش هفتۀ دوم برنامۀ تمرینی (پس‌آزمون 2) در آزمودنی‌ها اندازه‌گیری شد. تجزیه‌وتحلیل میانگین تغییرات داده‌ها با استفاده از آنالیز واریانس مکرر و آنالیز واریانس یکسویه با آزمون تعقیبی بن‌فرونی در سطح معناداری 05/0P≤ انجام گرفت. براساس نتایج تحقیق حاضر بهبود بیشتر شاخص‌های جسمانی به‌صورت تغییرات درون‌گروهی در هر سه گروه به‌ویژه در پس‌آزمون 1 ایجاد شد. به‌علاوه تغییرات بین‌گروهی در شاخص‌های جسمانی به‌ویژه در گروه نوجوانان مشاهده شد (05/0P≤). بهبود بیشتر شاخص‌های جسمانی به‌صورت تغییرات درون‌گروهی در هر سه گروه به‌ویژه در پس‌آزمون 1 احتمالاً به‌دلیل تجربیات حرکتی کمتر در اوایل تمرین بود، همچنین تغییرات بین‌گروهی در شاخص‌های جسمانی در پس‌آزمون 2 به‌ویژه در گروه نوجوانان احتمالاً به‌دلیل استرس مضاعف ورزش با استرس رشدی همراه است که در این دوره تجربه می‌کنند.