کاوش عوامل زمینه‌ای و مداخله‌گر بروز فساد در صنعت فوتبال ایران

Abstract

هدف پژوهش حاضر، کاوش عوامل زمینه‌ای و مداخله‌گر بروز فساد در صنعت فوتبال ایران بود. گردآوری داده‌ها از طریق بررسی اسناد و مصاحبۀ حضوری صورت گرفت. پس از انجام 18 مصاحبه عمیق و نیمه‌ساختاریافته با متخصصان اجرایی، علمی و پژوهشی ورزش کشور و رشتۀ فوتبال، اشباع نظری حاصل شد و نشان‌ها، مقوله‌های فرعی و مقوله‌های کلی پس از تکمیل فرایند کدگذاری باز، محوری و گزینشی استخراج شد. پس از تحلیل یافته‌ها عوامل زمینه‌ای (بسترساز) و عوامل مداخله‌گر (تأثیرگذار) شناسایی شدند. بر اساس همین یافته‌ها، بی‌اخلاقی، بی‌تعهدی، عدم تعامل و هم‌افزایی سازمانی و فراهم نبودن محیط حقوقی و قانونی به‌عنوان مقولۀ محوری شناسایی شد. یافته‌های مربوط به عوامل زمینه‌ای بیانگر 25 مقولۀ فرعی حاصل از کدگذاری محوری در 7 مفهوم کلی حاصل از کدگذاری گزینشی همچون شکاف قوانین، انگیزۀ مالی، کارکرد نامناسب رسانه‌ها، تضعیف مجامع تصمیم‌گیری، ضعف قوانین نقل و انتقالات، فقدان معیارهای رفتاری و شفاف نبودن فرایندها دسته‌بندی شدند. یافته‌های عوامل مداخله‌گر (تأثیرگذار) نیز در 7 مقولۀ فرعی حاصل از کدگذاری محوری در 3 مفهوم کلی از کدگذاری گزینشی تداخل وظایف، عدم ارادۀ فساد ستیزی و عدم هماهنگی طبقه‌بندی شدند. به‌طور کلی شناسایی عوامل زمینه‌ای و تأثیرگذار بروز فساد می‌تواند به مسئولان در پیشگیری از وقوع فساد و بهبود سلامت سازمانی فوتبال کمک بسیاری کند.